Aggregator

Inlichtingendiensten waarschuwen al langer voor extreemrechts geweld

1 week 5 days ago

"Sieg heil" roepen, met NSB-vlaggen zwaaien en politieauto's in de fik steken. Het extreemrechtse geweld van afgelopen zaterdag kwam voor de inlichtingendiensten niet onverwachts. De AIVD en NCTV waarschuwden de afgelopen jaren steeds stelliger voor toenemende dreiging uit die hoek.

In juni uitte de NCTV nog "onverminderd grote zorgen over de snelle online radicalisering en mogelijke geweldsdreiging van met name jongeren in rechts-terroristische online netwerken". De Justice for Prosperity Foundation, die extremistische bewegingen onderzoekt, zag in juli online al plannen vormen voor de geweldsexplosie.

"In verschillende chatgroepen zagen we dat de taal extremer werd en het aantal berichten toenam. Er werden dingen gezegd als: we gaan die linkse ratten kapotslaan, heil Hitler. We maken af wat Hitler begonnen is", zegt ex-AIVD'er en NCTV'er Jelle Postma, die directeur is van de Justice for Prosperity Foundation. De stichting doet onderzoek door data van socialemediaplatformen te analyseren.

'Borderline content'

Jongeren komen vaak via wervingstechnieken op sociale media in contact met extreemrechts gedachtegoed, omschrijven de inlichtingendiensten.

Via zogeheten borderline video's, waar extremistische boodschappen zijn verpakt in gecodeerde taal en symbolen, op platforms als TikTok en Instagram worden ze gelokt naar chatgroepen op niet gereguleerde platforms. Op Telegram, Gab, 4chan en Discord wordt vervolgens extreem gewelddadige content gedeeld.

"Er is een reële kans dat personen binnen deze groepen in hoog tempo radicaliseren en uiteindelijk zullen overgaan tot terroristisch geweld", schreef de NCTV afgelopen zomer. Vaak hebben deze mensen psychische problematiek.

Wat is rechts-extremistisch gedachtegoed?

Centraal in het gedachtegoed van rechts-extremisten staat dat het verlangen naar een witte etnostaat. Daarvoor willen ze miljoenen mensen op basis van hun ras, geloof, geaardheid of standpunten deporteren, schrijft de NCTV. Dit noemen de rechts-extremisten ook wel "remigratie".

Ook is de omvolkingstheorie veelgehoord, een racistische complottheorie die stelt dat de elite het witte ras wil verzwakken via massa-immigratie. Toegang tot abortus, euthanasie, lhbtiq+-rechten en zelfs feminisme worden weggezet als bedreiging en zouden de geboortecijfers en bevolkingsomvang verder reduceren.

Inlichtingendiensten wijzen op de tactiek van het "normaliseren" van het rechts-extremisme. Rechts-extremisten zouden mensen laten wennen aan extreme uitingen, door bijvoorbeeld stickers met extremistische symbolen op lantaarnpalen te plakken, haatdragende boodschappen via grappig bedoelde memes te verspreiden of de term 'omvolking' in het migratiedebat als een niet-radicale opvatting te presenteren.

Het uiterlijk van rechts-extremisten zou daarbij ook een belangrijke rol spelen. Waarbij klassieke beelden van rechts-extremisten bestaan uit kale koppen en Lonsdalepetjes, dragen zij nu jasje-dasje, presenteren ze zich als familieman en zijn ze welbespraakt en intellectueel, stellen de rapporten van de inlichtingendiensten.

"Wij zien die normalisatie ook in online chatgroepen", zegt onderzoeker Postma. "Rechts-extremisten fantaseren daar steeds openlijker over aanslagen en anderen iets aandoen, zonder nog heel zorgvuldig te zijn op wie meeleest."

Volgens hem heeft de politiek hier een belangrijke bijdrage aan geleverd. "Centrum- en uiterst rechtse partijen hebben de polarisatie gevoed en niet begrensd. Terwijl de politiek juist fatsoenlijke normen zou moeten stellen."

Volgens de NCTV was rechts-extremistisch geweld vanaf de Tweede Wereldoorlog tot de jaren 70 slechts een incidenteel verschijnsel. Maar dat veranderde daarna. "De verklaring hiervoor was dat toen duidelijk werd dat Nederland een immigratieland was geworden en dat de aanwezigheid van etnische minderheden een permanent karakter kreeg", schrijft de dienst in een rapport uit 2018.

De gekozen doelwitten pasten zich volgens de dienst door de jaren heen aan nieuwe vijandbeelden aan. Waar geweld zich in de jaren 60 en 70 richtte tegen gastarbeiders uit Italië en Spanje, en later Marokko en Turkije, verschoof dat vanaf de jaren 90 naar asielzoekers en de islam. Joodse personen en objecten bleven al die tijd een doelwit.

Andere onvrede

Vanaf 2014-2015 zien de inlichtingendiensten een verschuiving in rechts-extremistisch geweld. Acties noemden ze tot dan toe "relatief ongeorganiseerd" en "spontaan", en "geen dreiging voor de nationale veiligheid".

Maar "de komst van vluchtelingen, gepaard met angst voor terrorisme, heeft geleid tot steeds openlijker activiteiten van extreemrechts", schrijft de NCTV in een rapport in 2016. Dat jaar was er een terroristische aanslag op een moskee in Enschede, werden inspraakavonden over de opvang van asielzoekers verstoord en werden er 'burgerpatrouilles' opgericht.

De inlichtingendiensten zien ook dat extreemrechtse activiteiten steeds vaker worden gekoppeld aan onvrede of angst die niet ontstaan in het rechts-extremisme. Zo speelde corona een belangrijke rol in het aantrekken van sympathisanten zonder historie met rechts-extremisme, waarbij de omvolkingstheorie werd gekoppeld aan complotten rondom de coronacrisis en anti-overheidssentiment.

"We zagen dat de mensen op het Malieveld zaterdag deels dezelfde mensen waren als die bij de coronarellen", zegt Postma. "Sommige berichten kwamen uit de virushoek, andere gingen over asielzoekers die dochters verkrachten en andere weer over het tekort aan woningen. Zo werden mensen op verschillende manieren opgeruid die zich uiteindelijk allemaal hebben verzameld op het Malieveld."

Trump haalt hard uit naar VN zelf in toespraak bij Algemene Vergadering

1 week 6 days ago

In een toespraak voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York heeft de Amerikaanse president Donald Trump hard uitgehaald naar de VN. Zo sprak hij zijn twijfels uit over het instituut, dat volgens hem te weinig heeft gedaan om oorlogen in de wereld te beëindigen.

Hij gaf zichzelf complimenten voor het buitenlandbeleid dat hij tot dusver heeft gevoerd. Trump stelde dat hij in zijn nieuwe ambtstermijn als president al zeven oorlogen heeft beëindigd en vindt dat de VN zich daar niet genoeg voor heeft ingezet.

Volgens de Amerikaanse president heeft hij onder meer een oorlog tussen Egypte en Ethiopië beëindigd. Tussen beide landen zijn al langer spanningen over een recent geopende dam in een zijrivier van de Nijl, maar los van Egyptische dreigementen daarover is er nog geen sprake van een militair conflict. Egypte en Ethiopië hebben bovendien nog geen afspraken gemaakt over het gebruik van de dam.

Verongelijkt stelde Trump verder dat de VN, een organisatie met 193 lidstaten, hem niet gebeld heeft om hulp te bieden. De VN heeft een "gigantisch potentieel" dat nog niet optimaal wordt benut, vindt Trump.

Ook sprak de Amerikaanse president over nucleaire en biologische wapens, die hij "een groot gevaar" noemde. Trump herhaalde dat Iran dit soort wapens nooit in handen mag krijgen en riep elk land op om te stoppen met het ontwikkelen ervan. "We hebben ze, maar kunnen ze nooit gebruiken", zei hij daarover. Daarom wil hij een internationale top over biologische wapens organiseren.

Rudy Bouma, correspondent VS:

"Trumps toespraak leek aanvankelijk meer op een verkiezingsoptreden dan op een rede voor de Verenigde Naties. De Amerikaanse president somde uitvoerig zijn vermeende binnenlandse successen op, en presenteerde zichzelf daarbij als belangrijker speler op het wereldtoneel dan de VN zelf.

Trump is niet de enige met kritiek op de VN. Het vertrouwen in instituties brokkelt wereldwijd af, en ook internationale organisaties als de VN ontkomen daar niet aan. Maar dat is mede te wijten aan grootmachten als de VS, Rusland en China, die elkaar in de Veiligheidsraad met vetorechten in een wurggreep houden. "De verdeeldheid in de wereld zie je simpelweg terug in de VN," zei een VN-woordvoerder vandaag tegen ons.

Intussen hakken de ook forse Amerikaanse bezuinigingen er diep in: de VN heeft nog altijd een miljard dollar tegoed van Washington. Ook Nederland kort stevig op z'n bijdrage, vooral op het terrein van ontwikkelingssamenwerking.

Opvallend waren Trumps herhaalde aanvallen op Europa. Volgens hem zou het werelddeel zijn voorbeeld moeten volgen in de strijd tegen illegale migratie en duurzame energie, die Trump een tweekoppig monster noemde. Hoewel de VN bedoeld is als platform voor toenadering, kiest Trump ook hier nadrukkelijk voor de confrontatie."

In zijn speech, die met een duur van bijna een uur ruim de ingetekende vijftien minuten overschreed, stipte Trump vervolgens nog de meest uiteenlopende thema's aan. Zo sprak hij over de oorlogen in Gaza en Oekraïne. Hij veroordeelde het erkennen van de Palestijnse staat, wat belangrijke Amerikaanse bondgenoten afgelopen dagen hebben gedaan. Hij noemde dat een beloning voor Hamas.

Verder ontkende hij het bestaan van klimaatverandering, bejubelde hij zijn eigen beleid en richtte hij zich ook nog tegen het VN-gebouw.

Trump verloor begin deze eeuw als vastgoedondernemer de aanbesteding voor de renovatie van het gebouw aan de oever van de East River. Daardoor moet het VN-hoofdkantoor het volgens Trump nu doen zonder marmeren vloer en is er "veel te veel" betaald voor de renovatie. Verder ageerde hij tegenover de volle zaal over een haperende teleprompter en kapotte roltrap in het gebouw.

Tegen het einde van zijn speech sprak hij de zaal toe op een meer verzoenende toon, maar benadrukte hij andermaal dat de VN als platform voor vrede aanzienlijk meer potentie heeft dan de resultaten die de organisatie nu boekt.

Hieronder zie je een deel van de toespraak van Trump:

Eerste straffen opgelegd voor rellen Den Haag

1 week 6 days ago

De politierechter heeft de eerste personen veroordeeld die betrokken waren bij de rellen in Den Haag, op zaterdag. Er zijn celstraffen opgelegd tot maximaal zes weken, waarvan drie weken voorwaardelijk.

In totaal stonden vandaag veertien mensen voor de rechter in zogenoemde supersnelrechtzaken. De hoogste straf was voor een 20-jarige man uit Voorburg, die tegenover de rechter bekende dat hij met stenen en takken had gegooid naar de politie.

Andere straffen waren onder meer vijf weken cel waarvan twee voorwaardelijk of een voorwaardelijke celstraf met taakstraffen van 40, 60 en 80 uur. Ook moeten meerdere verdachten geld overmaken aan het Schadefonds Geweldsmisdrijven, een fonds voor slachtoffers van geweld of een seksueel misdrijf.

Twee mannen zijn vrijgesproken. Twee zaken, waaronder die van een minderjarige, worden mogelijk op een later moment behandeld.

'Vreselijk veel spijt'

De rechter omschreef de zaak van de 20-jarige Voorburger als "verreweg het zwaarste geval". Hem werd verweten dat hij verschillende keren kon stoppen met het gooien van de stokken en stenen, maar dat niet deed. De agenten in de bus konden vanwege de honderden mensen om hen heen nergens naartoe. "Dit heeft er bij hen diep ingehakt", zei de rechter.

De man toonde berouw op zitting. "Ik ben erg emotioneel. Ik heb vreselijk veel spijt van zaterdag." Hij zegt naar het Malieveld te zijn gegaan om vreedzaam te demonstreren. "In een enorme emotionele opwelling heb ik vreselijke dingen gedaan waar ik enorm veel spijt van heb." Hij bekende schuld. "Elke (gegooide) steen is een te veel."

Vluchten

Uiteindelijk hield de politie hem met geweld aan. Zijn advocaat liet een kort filmpje zien waarin het moment van de aanhouding te zien is. Hij zou onder meer gewond zijn geraakt aan zijn hoofd. De rechter en het OM vonden het gebruik van het geweld gepast omdat daarmee kon worden voorkomen dat hij zou vluchten.

De rechter vroeg de man waar hij de afgelopen dagen aan had gedacht, terwijl hij vastzat op het politiebureau. Hij reageerde op die vraag geëmotioneerd en zei van alles "weggegooid" te hebben. "Allemaal voor niks. Door die ene domme keuze die ik op het Malieveld heb gemaakt. Elke dag heb ik mensen moeten teleurstellen."

Ongekend geweld

Bij de rellen op zaterdag, die ontstonden tijdens een demonstratie tegen immigratie, raakten politiemensen en journalisten gewond. Ook werden twee politieauto's in brand gestoken en vernielingen aangericht.

Burgemeester Van Zanen sprak zaterdagavond van ongekend geweld, en zei dat groepen hooligans doelbewust de confrontatie met de politie zochten. In totaal zijn 37 mensen opgepakt. Een deel is meteen op vrije voeten gekomen, sommigen hebben wel een boete gekregen.

Het OM heeft in 27 gevallen beoordeeld of verdachten voor de politierechter moeten komen. Daarvan zijn er vandaag dus veertien voorgeleid. Van zeven verdachten is het voorarrest verlengd omdat het onderzoek naar hun zaak nog loopt.

Aardappelverwerker CêlaVíta maakt geen doorstart

1 week 6 days ago

Het is over en uit voor aardappelproducent CêlaVíta. Het bedrijf maakt definitief geen doorstart na het aangekondigde faillissement van vorige maand. Het is niet gelukt om bedrijven te vinden die de producent willen overnemen, meldt de curator.

Afgelopen maand keek hij of er andere bedrijven geïnteresseerd waren in een overname. In het begin leek dit nog hoopvol. Na het faillissement meldden zich snel meerdere kandidaten, maar daar is dus niets uit gekomen. Curator Frans Aartsen concludeert dat de doorstart niet is gelukt vanwege de omvang, het ingewikkelde productieproces en de complexe eigendomsstructuur van de fabriek.

Het productieproces in de fabriek in Wezep omvat het wassen van aardappelen in zout, vervolgens het sorteren, schillen en ook nog het pasteuriseren. Daar kwam bij dat de gebouwen en het terrein niet in bezit zijn van CêlaVíta zelf. Het bedrijf was al in handen van frietfabrikant McCain, maar die verkocht het begin maart van vorig jaar aan investeerder Nimbus.

Heel pijnlijk

Zo'n anderhalve maand geleden moest de producent - die door heel Europa aardappelen aan supermarketen, hotels, restaurants en de levensmiddelenindustrie levert - faillissement aanvragen. De productie van de fabriek kwam toen stil te liggen. De 171 medewerkers zijn toen ontslagen.

Margreet Pasman van vakbond FNV zei dat het faillissement niet als een verrassing kwam. "Het ging al langer slecht met de aardappelproducent. Ook voor de werknemers was dit niet iets nieuws, maar blijft het wel heel pijnlijk."

Voor verdere afhandeling staat een overleg met belanghebbenden gepland. Dit zijn onder andere McCain en Nimbus, maar ook de Belastingdienst. Volgens Aartsen leidt dit uiteindelijk tot ontmanteling van de fabriek.

Curator

De rechter wijst altijd een curator aan na een faillissement. Dat is vaak een advocaat die is gespecialiseerd in het faillissementsrecht. Hij of zij kijkt dan of er nog kopers zijn voor het bedrijf en hoe de schuldeisers een deel van hun geld terug kunnen krijgen.

Kamer: heffing mogelijk als huis langer dan een jaar leegstaat

1 week 6 days ago

Gemeenten krijgen de mogelijkheid om een heffing op te leggen aan vastgoedeigenaren als een woning langer dan een jaar leegstaat. Een meerderheid steunt een voorstel van onder meer GroenLinks-PvdA daarover. Die meerderheid kwam er omdat eerst NSC en later de PVV van mening zijn veranderd.

In Nederland staan ongeveer 30.000 woningen meer dan een jaar leeg. Dat is moeilijk uit te leggen in tijden van woningnood, vindt de Tweede Kamer. Ook de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) is voorstander van een belasting om zo die leegstand tegen te gaan. Maar verantwoordelijk minister Keijzer zag er nog geen noodzaak toe.

Voor de zomer diende GroenLinks-PvdA al een motie in met dezelfde strekking, maar die kreeg toen geen meerderheid, mede omdat PVV en NSC tegenstemden. Nu het voorstel onderdeel is geworden van een wet die wijzigingen aanbrengt in een aantal fiscale regelingen, geven ze wel steun.

NSC diende het amendement mede in. Ook SP, Partij voor de Dieren, Denk, Volt, D66 en ChristenUnie stemden voor. De Eerste Kamer moet ook nog over het amendement stemmen.

Of een gemeente een heffing invoert en hoe hoog die dan wordt, is aan de gemeente zelf. Het kan een vast bedrag zijn dat oploopt wanneer een huis langer leegstaat, maar het kan ook gebaseerd zijn op de WOZ-waarde.

Vlaanderen

In Vlaanderen bestaat al de mogelijkheid van een belasting op leegstand. De meeste gemeenten daar maken er gebruik van en volgens de indieners van het Nederlandse voorstel werkt het: eigenaren komen snel in actie om een leegstaande woning te verkopen of alsnog te verhuren.

Er kunnen verschillende redenen zijn waarom eigenaren een woning leeg laten staan. Het kan zijn dat ze speculeren op een waardestijging, en dan is het voor de verkoop van zo'n woning niet handig als er huurders in zitten.

Volgens de vastgoedsector komt dat speculeren maar weinig voor. Die ziet dan ook geen heil in een heffing op leegstand.

Autogigant Stellantis schort productie Fiat en Opel op, vraag valt tegen

1 week 6 days ago

Autogigant Stellantis schort de productie op in twee fabrieken in Italië en Frankrijk. Het bedrijf is eigenaar van merken als Opel, Peugeot, Citroën, Alfa Romeo, Jeep, Chrysler en Fiat.

Stellantis legt het werk op de locaties tijdelijk stil vanwege "de moeilijke marktomstandigheden in Europa", zegt een woordvoerder tegen persbureau ANP.

Het bedrijf was voor de NOS nog niet bereikbaar voor een reactie. Vanaf eind september ligt het werk stil in de Italiaanse fabriek waar de Fiat Panda en Alfa Romeo Tonale worden gemaakt; in Frankrijk stopt het werk in de fabriek die Opels produceert.

De verkoop van Stellantis daalde in het afgelopen halfjaar met 8 procent tot 1,2 miljoen voertuigen. Stellantis heeft nog een aantal fabrieken in Europa, onder meer in Duitsland en Polen.

Verdachte moord ggz-medewerkster Heerlen is 'deels toerekeningsvatbaar'

1 week 6 days ago

De vrouw die in april vorig jaar een medewerkster van een ggz-instelling in Heerlen in haar hals stak, valt die moord gedeeltelijk aan te rekenen. Dat lieten deskundigen en het Openbaar Ministerie vandaag weten tijdens de rechtszaak.

De 39-jarige medewerkster Melanie Vrancken werd in april vorig jaar neergestoken. Ze overleed na een week aan haar verwondingen.

De politie kon snel een verdachte aanhouden: een 29-jarige vrouw, die ondanks een negatief advies van deskundigen zelfstandig woonde op het terrein van de ggz-instelling Mondriaan.

12 jaar cel geëist

De verdachte, Meriam K., is inmiddels 31 jaar oud en hoorde 12 jaar celstraf tegen zich eisen. Volgens het OM was er sprake van voorbedachte rade. "Ze had weliswaar psychische problemen, maar is wel planmatig te werk gegaan", zei justitie. "Ze besefte wel degelijk wat ze had gedaan, gooide het wapen weg en sloeg op de vlucht. Dat duidt niet op het verkeren in een waan of psychose."

Volgens deskundigen had K. last van waanbeelden en psychoses, mede doordat ze drugs gebruikte. Ook lijdt ze aan schizofrenie. "Ondanks de psychose kan er sprake zijn van planmatig handelen", aldus een deskundige. "Daarom is ze voor een klein deel wel toerekeningsvatbaar."

K. is onderzocht in het Pieter Baancentrum, maar een volledige diagnose kon niet worden vastgesteld. Dat komt doordat Mondriaan het medisch dossier niet heeft vrijgegeven voor het onderzoek.

Naar eigen zeggen kan K. zich niets herinneren van het steekincident, schrijft L1 Nieuws. Ze zegt dat ze psychotisch was en dacht dat Vrancken haar haren uit haar hoofd had getrokken en gestolen. Haar advocaat vindt dat ze tbs moet krijgen, maar geen celstraf.

Aansprakelijk

Nabestaanden van Vrancken stelden de ggz-instelling in Heerlen vorig jaar al aansprakelijk voor haar dood. "Als Mondriaan zijn werk goed had gedaan had dit vreselijke incident voorkomen kunnen worden", stelde de familie toen.

Op de zitting gisteren kwamen ze opnieuw aan het woord. De vader en broer van het slachtoffer maakten toen gebruik van hun spreekrecht. Vranckens broer richtte zich behalve tot de verdachte ook tot de ggz-instelling en de gemeente Heerlen. K. had nooit in een van de zelfstandige woningen mogen wonen, zei hij.

Over twee weken doet de rechter uitspraak.

Curaçaose bendeleider Urvin 'Nuto' W. krijgt levenslang voor moorden

1 week 6 days ago

De Curaçaose bendeleider Urvin 'Nuto' W. is door de rechtbank van Caribisch Nederland veroordeeld tot een levenslange celstraf. De rechter acht bewezen dat hij betrokken was bij verschillende moorden en de leider was van de criminele organisatie 'No Limit Soldiers'.

Twee maanden geleden eiste het Openbaar Ministerie al een levenslange celstraf tegen de bendeleider. Hij werd verdacht van betrokkenheid bij meer dan tien moorden, de smokkel van 340 kilo cocaïne en de smokkel van wapens. Daarnaast zou hij leiding geven aan een criminele bende en geld hebben witgewassen.

De rechtbank achtte niet al deze verdenkingen bewezen. Volgens de rechter was 'Nuto' wel opdrachtgever van meerdere moorden en daarom is hij veroordeeld voor uitlokking tot meerdere moorden en pogingen tot moord.

Ruzie over cocaïne

Hij ging daarbij op een "nietsontziende manier te werk" stelt de rechter en "hij leek daarin niets te geven om de onschuldige slachtoffers". De rechter vindt het niet onwaarschijnlijk dat hij nogmaals de fout in gaat, en daar "moet de maatschappij tegen beschermd worden".

W. werd ook verdacht van het opdracht geven aan twee schutters die in 2015 twee leden van een rivaliserende bende doodschoten op het internationale vliegveld Hato op Curaçao. Daarbij raakten ook zeven omstanders gewond. Aanleiding voor de schietpartij zou een ruzie over 40 kilo cocaïne zijn. Voor deze zaak is hij vrijgesproken.

'Nuto' werd in 2023 aangehouden in de Dominicaanse Republiek, waar hij naar eigen zeggen actief was als rapper. In 2024 werd hij samen met crimineel Dennis G. overgebracht naar de Extra Beveiligde Inrichting in Vught. G. is veroordeeld voor cocaïnesmokkel en heeft banden met Ridouan Taghi, die tot levenslang werd veroordeeld in het Marengoproces.

In een zittingszaal in deze gevangenis hoorde hij de levenslange celstraf tegen zich eisen. De zaak werd deze zomer behandeld op de zwaarbeveiligde marinebasis Suffisant in Willemstad op Curaçao. Daarbij was W. ook aanwezig.

Hoger beroep

Advocaat Alicia Blonk laat weten blij te zijn dat haar cliënt is vrijgesproken op een aantal belangrijke feiten, zoals de schietpartij op de luchthaven in 2014. Maar ze ziet genoeg redenen om in hoger beroep te gaan.

Het Openbaar Ministerie is tevreden met de uitspraak: "We hebben 'levenslang' geëist en gekregen, er is geen reden om in hoger beroep tegen de uitspraak te gaan."

Correspondent Caribisch Gebied Dick Drayer:

"De naam No Limit Soldiers (NLS) roept op Curaçao al meer dan tien jaar angst en verdeeldheid op. Voor velen staat de bende symbool voor de verharding van het criminele klimaat op het eiland. Toen de groep in 2013 in verband werd gebracht met de moord op politicus Helmin Wiels, werd duidelijk dat hun invloed veel verder reikte dan straatgeweld alleen.

Curaçao kent strikt genomen geen bendes zoals in de VS of Mexico, maar wel een groot aantal criminele organisaties. Daarvan zijn er ongeveer tien echt actief met drugs, wapens, overvallen en afpersing, waaronder dus de NLS.

In totaal houdt het Openbaar Ministerie zo'n vijftig groepen in de gaten. Veel daarvan zijn geen criminele organisaties in klassieke zin, maar hebben wel leden die zich schuldig maken aan strafbare feiten. Dat kunnen voetbalteams, rapgroepen of zelfs groepjes buurtjongeren zijn. Feit is dat veel van deze groeperingen vertakkingen hebben in Nederland; onder meer in Zwolle, Dordrecht, Den Helder en Rotterdam."

Treinverkeer was op verschillende plekken in Randstad ontregeld

1 week 6 days ago

Op meerdere plekken in de Randstad is het treinverkeer aan het eind van de middag ontregeld geweest. Er reden korte tijd geen treinen tussen Utrecht en Den Haag. Ook op andere trajecten waren er problemen.

Tussen Den Haag en Rotterdam en tussen Leiden en Rotterdam reden veel minder treinen door een brandmelding. Dat was ook het geval tussen Rotterdam en Dordrecht.

Tussen Utrecht en Den Haag lag het treinverkeer helemaal stil door de inzet van hulpdiensten. Nadat de problemen daar verholpen waren, kon het treinverkeer langzaam weer worden opgestart.

Andere trajecten hadden last van een seinstoring. Tussen Schiphol en Leiden Centraal reden daardoor maar mondjesmaat treinen, net als tussen Haarlem en Leiden Centraal.

Steeds vaker snel elektrisch laden bij winkels en restaurants

1 week 6 days ago

Niet langer duimendraaien langs de snelweg, tot je weer verder kan rijden. Ook niet een halve dag aan een trage laadpaal in een woonwijk hangen. Nee, je elektrische auto koppelen aan een snellader, boodschappen doen of snel wat eten en bij terugkomst is je auto opgeladen.

Supermarkten, fastfoodketens, bouwmarkten en winkelcentra willen snelladers voor elektrische auto's op hun parkeerterrein om klanten te trekken. Laadpaalexploitanten werken met gemeenten, vastgoedeigenaren en verschillende bedrijven aan een forse uitbreiding van het aantal snelladers in steden en dorpen.

Nederland heeft het hoogste percentage openbare laadpalen van Europa, tien op de duizend inwoners. Dat zijn wel bijna allemaal langzame laadpalen in woonwijken. Het percentage snelle laadpalen is hier juist het laagst. In Nederland is 3 procent van de laadpalen snel, in Duitsland 22 procent en in Frankrijk 19 procent.

De snelladers die er staan in Nederland zijn vooral te vinden bij tankstations langs de snelweg, maar dat gaat veranderen.

De Nederlandse exploitant van laadpalen Allego heeft net een contract afgesloten met bouwmarktketen Hornbach. Bij alle 19 vestigingen in Nederland komen in totaal 80 snelladers te staan. "De klant is hier al gauw een half uur in de winkel en dat is precies de tijd die nodig is om je auto volledig op te laden," vertelt Hornbach-manager Gerben van Heeren.

Ook Shell richt zich inmiddels op dit segment en heeft 363 snelladers geplaatst bij bouwmarkten van Gamma en Karwei.

Nieuwe markt

Het Franse snellaadbedrijf Electra wil in Nederland op korte termijn 100 nieuwe snellaadlocaties bouwen. De eerste laadpleinen bij fastfoodketen KFC zijn al klaar. Electra heeft recent vele honderden miljoenen euro's aan kapitaal opgehaald bij Nederlandse banken en het pensioenfonds PGGM om het aantal snelladers uit te breiden. Het bedrijf ziet een nieuwe markt in Nederland, nu elektrische auto's niet langer alleen voor welgestelde leaserijders beschikbaar zijn.

"We zijn begonnen met de voorlopers die een oprijlaan en zonnepanelen hebben om te kunnen laden. Dat is niet voor iedereen mogelijk. Nu elektrische auto's een massaproduct worden moeten we snellaadlocaties bouwen om iedereen de mogelijkheid te geven om te schakelen naar elektrisch rijden," zegt de baas van Electra in de Benelux, Louis-Charles Mosseray. In België heeft Electra al 120 locaties met in totaal 700 laadpalen. Die staan onder andere bij de supermarkten van Delhaize.

Waar het in Frankrijk en België al heel gebruikelijk is dat je bij grote supermarkten je elektrische auto snel kan opladen, komt dit in Nederland pas net op gang. Dat komt doordat Nederland er vroeg bij was. Op veel plekken waren al laadpalen geplaatst voordat de snelle laders ontwikkeld waren. Ook Albert Heijn, Jumbo en Plus gaan het aantal snelladers bij hun supermarkten de komende jaren fors uitbreiden.

Het Nederlandse Allego doet al zaken met de Franse supermarktketen Carrefour. In Nederland heeft het bedrijf nu snelladers op parkeerterreinen van winkelcentra in Amsterdam, Ede en Rosmalen.

De exploitanten hebben bij de aansluiting van snelladers net als andere bedrijven wel last van problemen op het elektriciteitsnet. Daarom worden de meeste snelladers tegenwoordig aangelegd in combinatie met een batterij, waardoor er een minder zware aansluiting nodig is. De batterij kan bijspringen bij een elektriciteitstekort en elektriciteit opslaan bij een overschot.

Pasje van de baas

De langzame laadpalen in woonwijken worden vaak gebruikt als mensen uit hun werk komen. Dat is ook het drukste moment op het elektriciteitsnet. Snelladers kunnen helpen problemen op het elektriciteitsnet tegen te gaan, denken de laadpaalbedrijven.

"Snelladers zijn efficiënter, want er kunnen veel meer mensen dagelijks gebruik van maken omdat de laadtijd relatief kort is," zegt algemeen directeur Jules Sommers van Allego Nederland.

Op dit moment is snelladen langs de snelweg nog wel vaak duurder dan langzaam laden in een woonwijk. De toenemende concurrentie bij snelladers kan de prijs omlaag duwen. Nu steeds meer particulieren een elektrische auto kopen, wordt er ook meer op de prijs van elektriciteit gelet. Automobilisten met een eigen auto moeten de elektriciteit zelf betalen en hebben geen pasje van de baas, zoals mensen met een leaseauto.

Minister Keijzer wil meer nareizigers bij familie laten wonen

1 week 6 days ago

Minister Keijzer (Asiel en Migratie) wil dat 2000 statushouders die al een verblijfsvergunning hebben gekregen bij familieleden gaan wonen. Zo wil ze meer plekken creëren voor nieuwe asielzoekers, vooral in Ter Apel.

Het gaat om zogenoemde nareizigers: echtgenoten, partners, ouders en kinderen die door andere statushouders naar Nederland zijn gehaald. Volgens Keijzer zijn het vooral moeders met kinderen, die hun vader achternareizen.

Ze wil beginnen met kleine gezinnen. "Nu landen ze op Schiphol en komen ze vervolgens ook in overvolle azc's in kleine kamers terecht", zegt Keijzer. "Als de vader al een sociale huurwoning heeft, is het niet meer logisch dat ze daarheen gaan."

Nareizigers hoeven tot nu toe niet bij familieleden te gaan wonen als het huis daarvoor niet geschikt is, bijvoorbeeld omdat er te weinig kamers zijn. Ze wachten daardoor vaak in een asielzoekerscentrum op een sociale huurwoning. Maar volgens Keijzer hebben ze ook geen recht op een plek in het asielzoekerscentrum, omdat ze een verblijfsstatus hebben en geen vluchteling zijn.

Als het toch echt niet lukt om bij familie te wonen, moet de gemeente van dat familielid een slaapplek voor hen vinden. Het Rode Kruis moet hierbij helpen.

"Matrasje op de grond"

Vluchtelingenwerk zegt in een reactie "geschokt" te zijn door de maatregel die voor "nog meer chaos zorgt", omdat woningen vaak niet geschikt zouden zijn voor hele gezinnen.

"Het zijn vaak plekken die maar geschikt zijn voor één persoon", schrijft de organisatie. "Veel vluchtelingen zullen op matrasjes op de grond terechtkomen en niet worden voorzien in eten, drinken en kleding."

"Ik snap heel goed dat je het liefst voor elk kind een slaapkamer wil hebben", reageert Keijzer. "Maar dat geldt voor heel veel Nederlanders ook niet meer."

Taak van de gemeentes

Keijzer legt met haar plan weer een nieuwe taak bij gemeentes neer. Die trokken juist aan de bel, omdat ze meer hulp willen bij de uitvoering van het asielbeleid.

Gemeentes hebben de taak om woningen te vinden voor statushouders. Keijzer heeft een wetsvoorstel liggen om die groep geen voorrang meer te geven bij de toewijzing van sociale huurwoningen. Ondanks zware kritiek van de Raad van State wil Keijzer de wet doorzetten.

NAVO veroordeelt Russische schending van luchtruim Estland scherp

1 week 6 days ago

De NAVO-landen hebben de Russische schending van het luchtruim van Estland op 19 september scherp veroordeeld. Dat staat in een verklaring die de NAVO uitgaf na afloop van een spoedoverleg van de lidstaten van het bondgenootschap.

Estland had artikel 4 ingeroepen nadat Russische straaljagers voor de vierde keer dit jaar het Estse luchtruim hadden geschonden. De drie straaljagers werden met behulp van geallieerde gevechtsvliegtuigen uit het luchtruim van het Baltische land verdreven.

"De aanvallen waren ofwel opzet ofwel regelrechte incompetentie", zei secreteris-generaal Rutte na het spoedberaad op een persconferentie.

De NAVO houdt Rusland volledig verantwoordelijk voor de actie en waarschuwt dat het antwoord stevig zal zijn. "De NAVO zal zijn capaciteit uitbreiden en zijn verdediging versterken, onder meer met doeltreffende luchtverdediging", staat in de verklaring.

"Daarvoor is Eastern Sentry opgezet", verklaarde Rutte. Eastern Sentry is een NAVO-operatie om de oostflank te beschermen.

Breder patroon

De NAVO ziet "een patroon van toenemend onverantwoordelijk gedrag" van Rusland, staat in de verklaring, en houdt het land daarvoor verantwoordelijk. De NAVO wijst op het risico van escalatie, van misrekening en het in gevaar brengen van levens en zegt dat dit moet stoppen.

"We willen niet dat dit patroon wordt voortgezet, of het nou opzettelijk is of niet", waarschuwde Rutte.

NAVO-correspondent Kysia Hekster:

"Ruttes belangrijkste taak is alle NAVO-bondgenoten bij elkaar houden. Dat is nog knap lastig, want het is niet moeilijk om te zien dat de verschillende landen niet op dezelfde lijn zitten.

Bijvoorbeeld over de vraag of de Russische schendingen van het NAVO-luchtruim opzet zijn of niet. De landen aan de oostgrens twijfelen daar niet over, de Amerikanen zijn daar niet van overtuigd.

Ook zijn ze het er niet over eens hoe ze moeten reageren op de Russische luchtruimschendingen. De Poolse minister van Buitenlandse Zaken zei gisteren dat Rusland 'niet moet jammeren' als Polen volgende keer een Russisch vliegtuig in zijn luchtruim uit de lucht schiet, ongeacht of dat per ongeluk is of niet. NAVO-topman Rutte wilde vandaag niet op die uitspraak reageren en was voorzichtiger. Hij zei dat bij elke schending moet worden beoordeeld wat een gepaste reactie is.

Rutte praat liever niet over die verschillen, maar benadrukt juist waar ze het wel allemaal over eens zijn: dat de Russen moeten stoppen met dit gevaarlijke gedrag."

Ook staat in de verklaring dat de NAVO niet zal aarzelen om alle middelen die nodig zijn in te zetten om zichzelf te verdedigen en om dreiging af te wenden, militair en niet-militair, in overeenstemming met het internationaal recht. Daarnaast spreekt de NAVO opnieuw zijn onvoorwaardelijke steun aan Oekraïne uit.

Rutte zei verder dat het van groot belang is om het onderscheppen van drones efficiënter te maken. Het aantal goedkopere wapens dat drones kan onderscheppen moet worden uitgebreid, omdat er nu dure raketten voor worden ingezet.

Meer schendingen

Eerder deze maand deed Polen ook al een beroep op artikel 4, nadat Russische drones op 10 september het Poolse luchtruim waren binnengekomen. Ook andere landen hebben onlangs schending van hun luchtruim gemeld, waaronder Finland, Letland, Litouwen, Noorwegen en Roemenië.

Een lidstaat die zich bedreigd voelt van buitenaf kan de hulp van de NAVO inroepen. In zo'n geval wordt besproken of de verdediging van de NAVO afschrikwekkend genoeg werkt. Ook wordt ingegaan op de specifieke dreiging.

Bolle Jos in België bij verstek veroordeeld voor drugssmokkel

1 week 6 days ago

De 34-jarige veroordeelde drugscrimineel Jos L., ook bekend als 'Bolle Jos', is in België bij verstek veroordeeld tot 8 jaar cel en een geldboete van 24.000 euro. De rechtbank van Dendermonde veroordeelde L. en 16 anderen voor de invoer van ongeveer 3500 kilo cocaïne in de Waaslandhaven in Antwerpen.

Die drugs werden in 2020 onderschept door de politie. De andere verdachten hebben uiteenlopende straffen opgelegd gekregen, variërend van 5 jaar tot 30 maanden cel en verschillende geldboetes. Een achttiende verdachte werd vrijgesproken.

Het is niet de eerste keer dat Bolle Jos wordt veroordeeld. Zo kreeg hij in Nederland vorig jaar een gevangenisstraf van 24 jaar opgelegd voor het organiseren van zes drugstransporten met bijna 7000 kilo cocaïne, een gewelddadige beroving in Finland en het opdracht geven voor een liquidatie.

In België kreeg hij bijvoorbeeld al eerder gevangenisstraffen van 7 jaar voor de invoer van cocaïne en 10 jaar vanwege betrokkenheid bij de mishandeling van een bewaker van de haven in Antwerpen. In een ontnemingszaak in Nederland werd afgelopen juli bovendien bepaald dat de drugscrimineel de Staat ruim 96 miljoen euro moet betalen.

Video Sierra Leone

L. is voortvluchtig en wordt internationaal gezocht. Mogelijk houdt hij zich op in Sierra Leone. Eerder dit jaar doken er beelden op uit het Afrikaanse land, waarop L. te zien was. Nederland heeft officieel een verzoek tot uitlevering van overhandigd aan de autoriteiten van Sierra Leone. Dat heeft vooralsnog niets opgeleverd.

Begin dit jaar dook een video op van een kerkdienst op Nieuwjaarsdag in het geboortedorp van president Julius Maada Bio. L. staat daar twee rijen achter de president. Hij zou naast een dochter van de president hebben gezeten, maar de president ontkent dat hij en L. elkaar kennen.

Bekijk hier een video van Nieuwsuur over de beelden die gemaakt werden op 1 januari dit jaar:

In maart kwamen er nieuwe videobeelden naar buiten. Op de beelden, in handen van Follow the Money en het AD, is te zien hoe Bolle Jos op een verjaardagsfeest een cadeau geeft aan het hoofd van de immigratiedienst in het land, Alusine Kanneh. Kanneh viert dan zijn vijftigste verjaardag. Die beelden waren in juni 2024 gemaakt.

Autofabrieken Jaguar Land Rover blijven nog langer dicht na cyberaanval

1 week 6 days ago

De Britse automaker Jaguar Land Rover (JLR) verlengt de productiestop tot 1 oktober na een cyberaanval eind augustus. In onder andere het Verenigd Koninkrijk, China, Brazilië en India worden er voorlopig nog geen auto's gebouwd.

De ontwikkelaar van de welbekende Range Rovers zegt hiertoe besloten te hebben om duidelijkheid te krijgen, "terwijl er gewerkt wordt aan een tijdschema voor het gefaseerd oppakken van onze activiteiten".

De cyberaanval van 31 augustus zou ernstige verstoringen veroorzaken in de retail- en productieactiviteiten. De grootste Britse autofabrikant nam vervolgens begin september het drastische besluit om de productie stop te zetten. Het zou tot morgen duren, maar is dus nu met een week verlengd.

Onzeker vooruitzicht

Alleen de fabrieken in het VK produceren ongeveer duizend auto's per dag. De 33.000 Britse medewerkers zijn gevraagd thuis te blijven. Het autoconcern verliest door de onderbreking dagelijks miljoenen ponden. Reden genoeg voor de minister van Economische Zaken en Handel Kyle om een bijeenkomst te organiseren met de leveranciers en om de fabrieken te bezoeken.

De impact van de aanval reikt echter verder dan JLR alleen. De hele toeleveringsketen ondervindt er hinder van. Medewerkers maken zich zorgen over hun toekomstperspectief.

Ruim 200.000 niet-JLR medewerkers zijn getroffen door de onderbreking en verschillende leveranciers hebben tijdelijk ongeveer 6000 medewerkers ontslagen of op non-actief gesteld, schreef SkyNews.

Wel of geen klantgegevens

"Direct na ontdekking van de aanval hebben we uit voorzorg onze systemen offline gehaald om de impact te beperken", zei JLR bij de bekendmaking van het lek. Wie achter de aanval zit, is niet bekend.

Aanvankelijk waren er geen aanwijzingen dat er gegevens buit waren gemaakt, maar later bleek dat wel het geval. "We denken nu dat sommige gegevens door de cyberaanval zijn getroffen." De automaker heeft niet bekendgemaakt om wat voor soort gegevens het gaat.

Ook is niet duidelijk of klantgegevens onderdeel uitmaken van het lek. Wel zegt het autoconcern dat het contact opneemt met getroffenen.

Op vragen van de NOS over de gevolgen voor Nederlandse leveranciers en klanten, kon een JLR-woordvoerder vanwege het lopende onderzoek geen antwoord geven.

Sinds 2008 is JLR in handen van de Indiase autofabrikant Tata Motors. JLR is niet het enige van origine Britse bedrijf dat getroffen is door een cyberaanval. Eerder werden winkelketens Marks and Spencers en detailhandel Co-op Group getroffen.

OM eist boete van 20 miljoen euro in strafzaak tegen NAM over gevaarlijke stoffen

1 week 6 days ago

Het Openbaar Ministerie (OM) eist een geldboete van 20 miljoen euro in een strafzaak tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het OM beschuldigt de NAM er onder andere van grote hoeveelheden gevaarlijke afvalstoffen diep in de grond te hebben geïnjecteerd zonder de goede vergunningen te hebben. De NAM injecteerde afvalstoffen in de lege ondergrondse gasvelden bij het Groningse Borgsweer.

De afvalstoffen zijn onder meer vrijgekomen bij het verwerken van aardgas uit de Noordzee. Daar zit namelijk veel water bij, dat van het aardgas gescheiden moet worden. Als het eenmaal gescheiden is, is het water verontreinigd en wordt het als afval behandeld.

Andere beschuldigingen van het OM hebben ook te maken met hoe de NAM met de gevaarlijke stoffen omging. Zo had het bedrijf de stoffen bijvoorbeeld niet aan mogen nemen op een verwerkingslocatie. Door niet op een goede manier met de stoffen om te gaan zou de NAM, volgens het OM, meer dan 5 miljoen euro voordeel hebben gehad. Dat bedrag vordert het OM nu ook. Alle fouten zouden hebben plaatsgevonden tussen 2010 en 2022.

Effecten op natuur en mens

Een onafhankelijk onderzoeksbureau van milieu- en omgevingsdeskundigen, de STAB, keek ook naar de zaak. Bij de meeste beschuldigingen zegt het bureau dat de NAM inderdaad iets deed waarvoor het niet de goede vergunning had. Bij een aantal beschuldigingen ligt dat genuanceerder, volgens de STAB. Daar zou de NAM wel de goede vergunning hebben gehad of was de stof ongevaarlijk.

Volgens zowel de NAM, het OM als de STAB levert de injectie geen gevaar op voor mensen of natuur in de omgeving. "De kern is niet de vraag of er milieuschade is opgetreden, maar het gaat hier om transparantie", zei het OM vandaag.

Het OM zegt wel dat het feit dat de stoffen geen effect hadden op mens of natuur, niet betekent dat de stoffen juridisch gezien niet gevaarlijk waren. Voor gevaarlijke stoffen gelden andere regels dan voor minder gevaarlijke of ongevaarlijke stoffen.

De zaak gaat dus vooral over de vraag of de NAM de juiste vergunningen had om te doen wat het deed. Het bedrijf moet stoffen een bepaalde code geven en het OM en de NAM verschillen op meerdere punten van mening over welke code de stoffen hadden moeten hebben. Zo'n code bepaalt dan weer hoe met de stof moet worden omgegaan.

Administratieve fouten

Het OM stelde het boetebedrag vast door ook te kijken naar eerder veroordelingen van grote bedrijven in milieustrafzaken. Zo kreeg chemiebedrijf Sabic in 2024 een boete van 10 miljoen euro opgelegd.

De NAM spreekt sommige beschuldigingen tegen. Directeur Noord-Nederland Martijn Kleverlaan zei gister in de zittingszaal dat het in bepaalde gevallen niet om gevaarlijke stoffen ging of dat de NAM de vergunningen wel op orde had. Op andere punten gaf Kleverlaan toe dat het bedrijf 'administratieve fouten' had gemaakt. De directeur zei dat hij zich daarvoor schaamde.

Rutte

Het OM speelde vandaag in de rechtszaal ook een aantal afgetapte telefoongesprekken van de NAM-directie af. Uit een van die gesprekken blijkt dat de NAM geprobeerd heeft via voormalig premier Rutte invloed uit te oefenen op de besluiten van het Openbaar Ministerie in de zaak. Het OM twijfelde er eerder in het onderzoek namelijk over om ook NAM-medewerkers persoonlijk te vervolgen, dat wilde het bedrijf voorkomen. Uiteindelijk besloot het OM alleen de NAM als bedrijf te vervolgen omdat er niet genoeg aanleiding was om ook bestuurders te vervolgen.

Volgens het OM heeft het ministerie van Economische Zaken terecht tegen de NAM gezegd dat zij geen invloed uit konden oefenen op de besluiten van het OM.

Aardbevingen

De NAM en de overheid komen elkaar de laatste jaren vaak tegen in de rechtszaal. Zo verschillen ze van mening over hoeveel de NAM zou moeten betalen voor herstel van Groningse huizen die door aardbevingen beschadigd raakten. Die aardbevingen waren het gevolg van gaswinning door de NAM in die provincie. De relatie was jaren geleden nog erg goed, toen de NAM en de overheid veel verdienden aan de gaswinning.