Hoopvolle reacties op Gaza-plan Trump, maar wachten is op Hamas
Wereldwijd is er positief en hoopvol gereageerd op het plan voor Gaza dat de Amerikaanse president Trump gisteren presenteerde. Geflankeerd door de Israëlische premier Netanyahu kondigde Trump in het Witte Huis een 20-stappenplan aan voor Gaza. Hamas, dat niet was betrokken, heeft nog niet inhoudelijk gereageerd.
Het plan kon in een gezamenlijke verklaring op goedkeuring rekenen van acht landen die traditioneel Gaza steunen. Saudi-Arabië, Turkije, Egypte, Jordanië, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten, Indonesië en Pakistan prezen Trumps leiderschap en "zijn oprechte pogingen een eind te maken aan de oorlog in Gaza".
Volgens de acht landen maakt het plan de weg vrij voor een tweestatenoplossing. Ze zijn daarom bereid mee te helpen met de uitvoering ervan.
De belangrijkste puntenHet 20-puntenplan voorziet in de vrijlating van alle gijzelaars binnen 72 uur. In ruil daarvoor laat Israël bijna 2000 Palestijnse gevangenen gaan en wordt hulpverlening aan de Gazastrook hervat.
Hamas moet de wapens neerleggen en zijn leidende rol in het gebied opgeven. In plaats daarvan komt een tijdelijke overgangsregering van deskundige Palestijnen en internationale experts, onder toezicht van een internationale "Vredesraad", waar onder andere Trump zelf en de Britse oud-premier Blair in zitten.
Uiteindelijk moet de Palestijnse Autoriteit de macht overnemen, maar pas als die grondige hervormingen heeft doorgaan. Welke precies is niet duidelijk. Een deel van de Gazastrook zal bezet blijven als bufferzone.
Ook Europese landen zegden hun steun toe. De Franse president Macron zei dat "Frankrijk klaarstaat om te helpen". De Italiaanse premier Meloni sprak van "een mogelijk keerpunt in dit proces". Ook EU-commissievoorzitter Von der Leyen zegde steun toe.
De Britse premier Starmer zei dat Hamas nu aan zet is. "Hamas moet instemmen met het plan en de ellende beëindigen door hun wapenen neer te leggen en alle gijzelaars te laten gaan."
Bekijk hier hoe families van gijzelaars reageren op het plan:
Hamas heeft tot nu toe alleen maar bevestigd het plan officieel in handen te hebben gekregen van bemiddelaars Egypte en Qatar en gezegd het te bestuderen. Daarvoor zullen zowel de militaire leiding in de Gazastrook als de Hamastop in ballingschap elders het eens moeten worden.
Het nieuwe plan zou in feite de ontmanteling van de terreurorganisatie betekenen: leden moeten hun wapens opgeven en geweld tegen Israël afzweren in ruil voor amnestie. Eerder heeft Hamas gezegd dat het opgeven van wapens zonder dat er concrete toezeggingen zijn over een Palestijnse staat onbespreekbaar is.
HervormingenDe Palestijnse Autoriteit, die in het voorstel op lange termijn de macht in een Palestijnse staat kan krijgen als er grondige hervormingen zijn doorgevoerd, noemt de poging van Trump "oprecht en vastberaden". "We onderstrepen ons verlangen naar een moderne democratische, non-militaire Palestijnse staat, toegewijd aan pluralisme en een vreedzame machtsoverdracht."
De verklaring neemt al een voorzet op de veranderingen die de Palestijnse Autoriteit zou kunnen doorvoeren, zoals verkiezingen binnen een jaar en het stopzetten van betalingen aan nabestaanden van zelfmoordterroristen.
Bij de bekendmaking van het plan zei ook Trump dat het nu aan Hamas is. "Zij zijn de enige die nog niet akkoord is. Ik denk dat we een positief antwoord krijgen, maar zo niet, Bibi, dan heb je onze volledige steun om te doen wat moet gebeuren", zei hij tegen de Israëlisch premier.
"We kunnen dit goedschiks doen of kwaadschiks", viel Netanyahu hem bij. "We hebben het liever goedschiks, maar het moet gebeuren."
Dit zeiden Trump en Netanyahu gisteren over het plan: