NOS Nieuws - Algemeen

Het illegale online aanbod van geneesmiddelen neemt toe, waarschuwen de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Van sommige medicijnen is niet bekend of ze echt veilig zijn, wat tot ernstige gezondheidsrisico's kan leiden, waarschuwen de twee instanties.

In veel gevallen is het onbekend wat de herkomst en kwaliteit van de medicijnen zijn. De dosis werkzame stof kan daardoor te hoog zijn of juist volledig ontbreken.

In de meeste gevallen gaat het om doping, pijnstillers en erectiemiddelen. De laatste tijd ziet de inspectie ook steeds vaker obesitasmedicatie die illegaal aangeboden wordt. De stijging van de promotie van illegale geneesmiddelen is in heel Europa zichtbaar.

De IGJ zegt dagelijks meldingen te ontvangen over websites, illegale advertenties of aanbod van medicijnen via sociale media. In 2024 kwamen ongeveer 200 meldingen binnen. Dat was een verdubbeling van een jaar eerder. Ook dit jaar stijgt het aantal meldingen, ziet de inspectie.

Websites lijken soms officieel

In sommige gevallen worden ook de officiële logo's van het IGJ en het CBG gebruikt om valse aanbevelingen te doen. De websites kunnen er overtuigend uitzien, waarschuwt het CBG. De inspectie en het college raden daarom aan medicijnen op recept te halen bij een erkende apotheek.

De IGJ laat websites waar illegaal medicijnen worden verkocht uit de lucht halen en kan ook boetes opleggen of illegale partijen in beslag nemen.

De voorgenomen bezuiniging van 110 miljoen euro op het openbaar vervoer in de regio's Amsterdam, Rotterdam en Den Haag is voorlopig van de baan. Bronnen in Den Haag melden dat dat is besloten in aanloop naar Prinsjesdag.

De korting zou volgend jaar ingaan, maar dat gaat dus niet door. Volgens de bronnen is de bezuiniging voor 2026 helemaal van de baan en voor het jaar daarna deels. Een deel van de 110 miljoen moet in 2027 worden betaald door de vervoerregio's zelf. Hoe groot dat deel is, is niet bekend.

Waar het demissionaire kabinet het geld vandaan haalt, is ook nog niet duidelijk. Voor de jaren vanaf 2028 is er nog geen oplossing bedacht.

110 seconden

De bezuiniging van 110 miljoen was een korting van 10 procent, vastgelegd in het regeerakkoord. Het jaarlijkse ov-budget van de drie steden is zo'n 1,1 miljard euro.

Het afgelopen jaar hebben de vervoersbedrijven uit Amsterdam, Rotterdam en Den Haag een aantal keer actiegevoerd tegen de maatregel. In april zetten ze bijvoorbeeld bussen, metro's en trams 110 seconden stil. Met het voorlopige terugdraaien van de bezuiniging lijken verdere acties van de baan.

Voor het zomerreces stemde een meerderheid van de Tweede Kamer al in met een voorstel om de bezuiniging terug te draaien.

Nog 225 miljoen

Reizigersvereniging Rover is blij met het nieuws. "Heel mooi dat het kabinet deze fout repareert", zegt directeur Freek Bos. Hij zegt wel te hopen dat het kabinet een andere bezuiniging op het ov van 225 miljoen ook nog terugdraait. "Zonder reparaties dreigen voor reizigers in de regio de komende jaren nog steeds minder diensten."

Die 225 miljoen euro wordt gekort op de vergoeding voor de ov-studentenkaart. Ook deze maatregel wil de Kamer graag terugdraaien, maar vooralsnog is daar geen sprake van.

Steeds meer kinderen en tieners raken online verzeild in jihadistische en rechts-terroristische chatgroepen op sociale media en gamingplatforms. En dat is een grote zorg voor het demissionaire kabinet en de Tweede Kamer, zo bleek tijdens een Kamerdebat.

In een rapportage van april dit jaar wijst de AIVD op dit groeiende probleem. De kinderen maken jihadistische filmpjes of verheerlijken terroristisch geweld en willen een 'rassenoorlog' ontketenen. Ook praten ze met elkaar over het plegen van aanslagen.

Het terroristische dreigingsniveau in Nederland staat nog steeds op 4. Dat betekent dat er een reële kans is op een aanslag, mede door deze snelle radicalisering van minderjarigen online.

Het OM hield dit jaar veertien minderjarigen aan voor opruiing en het voorbereiden van jihadistische aanslagen. Volgens de AIVD zijn nog eens tientallen tieners online met dezelfde boodschappen in dezelfde chatgroepen en games bezig. Onderzoekscentrum HCSS publiceerde in augustus het rapport: Hoe online extremistische broedkamers een nieuwe generatie van geweld kweken.

Gif voor onze samenleving

Online is de grootste dreiging die er nu aankomt, zegt VVD-Kamerlid Michon. "Daar begint de radicalisering. Dit is gif voor onze samenleving." Maar maatregelen nemen is lastig. De AIVD kan onderzoek doen in besloten chatgroepen als er nog geen strafbaar feit is gepleegd maar iemand wel een gevaar vormt voor de nationale veiligheid.

"Dan is er vaak al driekwart jaar voorbij waarin iemand in isolement op zijn kamer wordt vergiftigd", zegt demissionair minister van Justitie en Veiligheid Van Weel (VVD). De politie mag online minder onderzoeken dan 'op straat'. Het is vanwege een gebrek aan menskracht niet haalbaar om dit soort onderzoeken ook door de AIVD te laten doen, zegt hij.

Online informatie verzamelen

Van Weel heeft daarom een wetsvoorstel gemaakt waarin staat dat burgemeesters en de politie meer openbare informatie online mogen verzamelen als er sprake is van dreiging van een ernstige verstoring van de openbare orde.

Dat wetsvoorstel staat nu online zodat iedereen erop kan reageren. De afweging van het voorkomen van "schade" en het beschermen van de privacy zal zeker tot discussie leiden, verwacht Van Weel.

Eerder op het spoor komen van een kind dat de verkeerde kant op gaat moet verdere radicalisering en het overgaan tot terroristische daden voorkomen. "Maar hoe weet de politie wat een kind online doet?", vraagt SP-Kamerlid Van Nispen. Die signalen moeten komen van scholen, hulpverlening en de omgeving van het kind, zegt Van Weel. "We moeten ze uit die wereld zien los te weken met een persoonsgerichte aanpak door politie en de reclassering."

Techbedrijven

Van Nispen en ook andere Kamerleden vinden dat de online aanbieders van sociale media, chatgroepen en games er nu te makkelijk mee wegkomen. De techbedrijven nemen geen enkele verantwoordelijkheid, vindt CDA-Kamerlid Boswijk. Van Nispen: "Moeten we de big tech dan niet de duimschroeven aandraaien?"

Volgens Van Weel zijn de Nederlandse duimschroeven hier veel te klein voor en moeten er in EU-verband afspraken worden gemaakt. "Ik kijk met belangstelling naar Spanje en Frankrijk waar ze bezig zijn met online leeftijdsverificatie. Ook werken we met andere EU-landen aan strakkere gedragscodes."

De wet om burgemeesters en de politie meer onderzoeksmogelijkheden te geven is er voorlopig ook nog niet. Dat is aan de nieuwe Tweede Kamer na de verkiezingen op 29 oktober.

Een man in India heeft de doodstraf gekregen voor het levend verbranden van zijn vrouw, acht jaar geleden. Hij deed dit vanwege haar donkere huidskleur, schrijft de BBC.

In verklaringen die de vrouw aflegde voor haar dood zei ze dat haar man haar geregeld bespotte om haar huidskleur. De rechter noemt haar dood "een misdaad tegen de menselijkheid".

De gruweldaad vond plaats in 2017. Dat het acht jaar heeft geduurd tot een oordeel, is in India niet uitzonderlijk.

Licht ontvlambare vloeistof

Op de avond van de aanval in 2017 gaf de man een flesje met bruine inhoud aan de vrouw. Volgens hem was het een medicijn om haar huid lichter te maken. Hij bracht de vloeistof vervolgens aan op het lichaam van de vrouw.

Toen de vrouw zich uitliet over de zure geur van het spul, stak de man haar in brand met een wierookstokje. Hij goot daarna de rest van de licht ontvlambare vloeistof over de vrouw. Ze is nog naar het ziekenhuis gebracht, maar overleed later aan haar verwondingen.

Verkrachtingen en geweld zijn in India een wijdverspreid probleem. Afgelopen zomer waren er grote protesten in het land na de verkrachting en dood van een arts in opleiding. Begin dit jaar kreeg de dader, een vrijwilliger van de politie, een levenslange celstraf.

Volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch worden de wetten tegen geweld en verkrachting van vrouwen nog altijd onvoldoende nageleefd. Zo raakte in 2021 nog een hoge rechter in opspraak nadat hij tegen een verdachte van verkrachting had gezegd dat hij het beste met zijn minderjarige slachtoffer kon trouwen om celstraf te ontlopen.

De Britse regering wil de verkoop van energiedrankjes aan kinderen onder de 16 jaar verbieden, melden Britse media. De drankjes veroorzaken slaap- en concentratieproblemen bij onder anderen tieners.

Een derde van de kinderen in het Verenigd Koninkrijk drinkt wekelijks energiedrankjes met een hoog cafeïnegehalte. De varianten die veel suiker bevatten dragen bovendien bij aan obesitas en tandproblemen.

Het verbod moet gaan gelden voor dranken die minimaal 150 milligram cafeïne per liter bevatten. Om dat in perspectief te plaatsen: gemiddeld bevatten energiedranken rond de 300 milligram cafeïne per liter. Het verbod geldt overigens niet voor koffie of thee.

"Hoe kunnen we verwachten dat kinderen het goed doen op school wanneer zij dagelijks het equivalent van een dubbele espresso nuttigen?", zei de Britse minister van Volksgezondheid er gisteren over.

Correspondent Verenigd Koninkrijk Fleur Launspach:

"Vandaag is de Britse regering druk met het onderwerp energiedrankjes en dus zien we minister van Volksgezondheid Wes Streeting aanschuiven bij nieuwsprogramma's op de Britse tv en radio. Er is brede steun van voedingsexperts, artsen en scholen voor zijn voorstel om cafeïnedrankjes te verbieden voor jongeren onder de 16 jaar.

Hoe graag de minister ook wil praten over de gezondheid van jongeren en het obesitasprobleem in het Verenigd Koninkrijk, journalisten vragen hem vooral naar de stand van de economie, de oplopende kosten van overheidsleningen en de asiel- en migratieproblematiek.

Het zijn onderwerpen die binnen de politiek onder grote druk staan en veel Britten maken zich meer zorgen om deze dossiers dan om de verkoop van energiedrankjes aan minderjarigen."

In 2013 en 2018 stopten sommige supermarktketens in het Verenigd Koninkrijk al vrijwillig met de verkoop van drankjes met een hoog cafeïnegehalte aan kinderen onder de 16 jaar. Toch konden de producten op sommige plekken nog worden gekocht. Ook online kunnen kinderen de drankjes bestellen, dat verandert nu.

Wel staan er al waarschuwingen op de Britse verpakkingen van energiedrankjes met de tekst 'niet voor kinderen'.

Ook in Nederland pleiten kinderartsen voor een verbod op energiedrankjes vanwege de risico's.

Ook een gang naar de hoogste bestuursrechter in Nederland heeft niet geholpen: de bewoners van een bungalowpark in Dronten moeten 250 tot 500 meter lopen om hun vuilniszak in een van de gemeentelijke afvalcontainers te stoppen. De Raad van State noemt die afstand "acceptabel".

De uitspraak van de Raad van State vandaag volgt op een lange juridische procedure, aangespannen door de bewoners van bungalowpark Ketelhaven in Dronten, schrijft Omroep Flevoland.

Een paar jaar geleden was Ketelhaven nog een recreatiepark. De slagboom is gebleven, maar de bewoners wonen er nu permanent. Daarmee veranderde ook de afvalinzameling. Vijftig jaar lang gebeurde dat door een particulier afvalinzamelingsbedrijf. Sinds een aantal jaar heeft de gemeente dat overgenomen.

Ruim 500 meter

Daar ondervinden de bewoners veel hinder van, zei voorzitter Edith Vis van Stichting Buitenplaats Ketelhaven onlangs op de zitting bij de Raad van State. "Het ging altijd goed", stelde ze. "Nu staan de afvalcontainers alleen nog maar aan het begin van het park. Dat betekent voor sommige bewoners dat ze ruim 500 meter moeten lopen met hun afval."

Bovendien zijn de afvalcontainers hoog en hebben ze een zware klep, aldus Vis. Zeker voor oudere bewoners met een rollator of scootmobiel is het bijna ondoenlijk om de afvalzakken in de containers te krijgen, zo betoogde ze.

Drie keer zo duur

De bewoners klaagden ook over de kosten voor de gemeentelijke afvalstoffenheffing, die tot drie keer zo hoog zouden zijn als de oude regeling. Bovendien vonden ze dat de vier afvalcontainers tot verkeersonveilige situaties konden leiden, omdat er bij het verlaten van het park nauwelijks overheen gekeken kan worden.

De Raad van State stelde de bewoners vandaag in het ongelijk. Het is waar dat de gemeente Dronten normaal gesproken een maximale loopafstand van 250 meter aanhoudt, aldus de bestuursrechter. Maar in dit geval kon de gemeente niet anders dan de vuilcontainers iets verder weg plaatsen, buiten de slagboom op de inrit.

Dat komt omdat de Stichting Buitenplaats Ketelhaven, als eigenaar van het terrein, de gemeente geen toestemming gaf om de containers dichter bij de woningen te plaatsen. Dronten zette de containers bij de inrit van het park, op het allereerste stukje openbare grond, stelt de RvS.

Zicht beperkt

Het uitzicht op de weg wordt inderdaad beperkt door de containers, zegt de Raad van State verder, maar is nog altijd voldoende om verkeer aan te zien komen.

Over de kosten van de vuilinzameling laat de Raad van State zich niet uit. Als ze dat nodig achten kunnen de bewoners bezwaar maken bij de gemeente.

In Amersfoort is de auto gevonden van de man die verdacht wordt van het doden van de Syrische vrouw Boushra in Almere vorige maand. De politie kreeg een tip dat de auto al enige tijd op een parkeerplaats op een bedrijventerrein aan de noordoostkant van de stad stond, zegt de politie.

De auto werd vanochtend rond 09.30 uur gevonden. Op en rond de vindplaats doet de politie sporenonderzoek. Ook langs de A1 bij Crailo doen rechercheurs onderzoek. De auto is daar door de kentekenregistratie vastgelegd.

De verdachte, de 34-jarige Omar A., is nog spoorloos. Zijn vrouw Boushra (24) werd op 7 augustus voor het laatst gezien bij een supermarkt in Almere. Eerder die dag zou ze in de grijze Peugeot van Omar A. zijn gestapt. Een week later werd haar lichaam in het bos in Almere gevonden.

In Opsporing Verzocht werd gisteravond ook aandacht besteed aan de zaak. Er werden beelden getoond van de verdachte bij een tankstation. Na de uitzending kwamen twintig tips binnen.

Google hoeft zijn internetbrowser Chrome niet af te stoten. Dat heeft een rechter in de Verenigde Staten besloten. Een gedwongen verkoop van de populaire webbrowser was een optie in een rechtszaak over machtsmisbruik met de Google-zoekmachine, maar de rechtbank vindt dit te ver gaan.

De Amerikaanse rechter oordeelde vorig jaar dat Google zijn machtspositie heeft misbruikt. Het bedrijf betaalde miljarden dollars om de standaard zoekmachine te zijn op smartphones. Concurrerende zoekmachines, zoals Bing van Microsoft, kregen zo geen kans.

Om dit recht te zetten wilde de Amerikaanse justitie dat Google zijn internetbrowser Chrome zou verkopen. Maar de rechter vindt nu dat de openbaar aanklager met dat verzoek "te ver" is gegaan.

Google heeft Chrome namelijk niet gebruikt om zijn macht te misbruiken, merkt de rechter op. Bovendien is onzeker hoe de verkoop zou uitwerken. "De rechtbank is gevraagd om in een glazen bol te kijken en in de toekomst te kijken", aldus de rechter, en de verkoop zou "ongelofelijk rommelig" kunnen uitpakken.

Gegevens aan concurrenten geven

De rechter vindt dat Google bepaalde gegevens over zijn zoekresultaten, en hoe mensen daarop reageren, moet delen met concurrenten. Vooral kleinere zoekmachines kunnen met de gegevens beter worden, concludeert de rechter.

Met deze informatie zouden deze zoekmachines ook beter kunnen concurreren met Google. Volgens de rechter is dat een passende maatregel, omdat Google door zijn misbruik heeft kunnen groeien en kon profiteren van de zoekgegevens.

Daarnaast zegt de rechter dat Google makers van Android-smartphones niet langer mag verplichten om de Google-zoekmachine op hun telefoons te zetten als zij ook appwinkel Play Store willen installeren, om apps te downloaden.

Dit was namelijk één van de manieren waarop Google zijn machtspositie had misbruikt. De appwinkel is cruciaal voor smartphones, omdat mensen daarmee eenvoudig apps kunnen vinden en downloaden. Telefoonmakers hadden door de verplichting geen andere keuze dan de Google-zoekmachine te installeren.

Zaak mogelijk naar Hooggerechtshof

Hoewel de dreiging Chrome kwijt te raken van tafel is, is Google niet blij met andere maatregelen die de rechter passend vindt.

"We maken ons zorgen over de impact van deze vereisten op onze gebruikers en hun privacy", schrijft het bedrijf in een verklaring. Google en de Amerikaanse justitie zeggen het oordeel nog nader te bestuderen. Ondertussen kijkt ook justitie naar vervolgstappen.

Mogelijk wordt de zaak tot op het hoogste niveau uitgevochten: het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten. Als de zaak in beroep gaat, duurt het waarschijnlijk nog jaren tot een definitieve beslissing.

Bij cabaretier Jochem Myjer zijn opnieuw tumoren gevonden. Dat meldt Myjer (48) in een bericht op zijn Instagram-pagina. "Het is niet levensbedreigend," schrijft hij, "maar het kan me wel ernstig beperken."

Bij een jaarlijkse controle werden de tumoren ontdekt. "Helaas was de laatste scan aan het begin van de vakantie niet goed", schrijft hij. "Na veertien jaar nauwelijks verandering zijn er nu onder in mijn ruggenmerg twee nieuwe tumoren gevonden die voortkomen uit de resttumor in mijn nek. Ook die resttumor lijkt af en toe milde klachten te veroorzaken."

In 2011 gelastte Myjer zijn tournee af, net als zijn radio- en televisiewerk. De cabaretier kreeg last van nekklachten. Daarna werd een eerste goedaardige tumor in zijn ruggenmerg ontdekt. Die werd weggehaald. Maanden later stond hij, in het voorjaar van 2012, weer op het podium.

Geen paniek

De komiek benadrukt dat er geen reden is tot paniek, maar als de klachten erger worden moeten de tumoren worden weggehaald.

"Dat zijn risicovolle operaties waar ik lang van zal moeten revalideren en waarvan ik alleen maar kan hopen dat de schade beperkt blijft", zegt Myjer. Hij benadrukt ook dat hij zich nu goed voelt en gelukkig is. Volgende week gaat hij na een zomerstop weer verder met zijn nieuwe theatertour.

"Ik kan er niets aan veranderen en ik neem het zoals het is. Het enige wat ik kan doen is extreem genieten van alles om me heen en elke druppel van dit leven opdrinken."

De Nederlandse Arbeidsinspectie heeft bij een controle drie Indiase mensen onder zeer slechte omstandigheden aangetroffen in een zogenoemde dark kitchen in Weesp. Ze werkten zonder arbeidsvergunningen en kregen een laag contant salaris uitbetaald.

Ze sliepen in de bedrijfsruimte en een van hen verbleef in een kleine voorraadkast. Ze hadden geen sanitaire voorzieningen en geen ramen. De omgeving was volgens de inspectie zeer warm en ongeschikt om in te verblijven.

De mensen verklaarden dat ze zes nachten per week aan het werk waren. De inspectie vermoedt dat ze geen marktconform salaris ontvingen. Er is een onderzoek gestart naar de identiteit van de werkgever en naar de werkomstandigheden.

Thuisbezorging

Een dark kitchen is een keuken die gebruikt wordt voor de bereiding van maaltijden, speciaal voor thuisbezorging. Het bereiden van de maaltijden gebeurt volledig buiten het zicht van klanten, die daardoor geen benul hebben van de omstandigheden waaronder het personeel moet werken.

Er is vaak geen fysieke eetruimte voor klanten. Ook kunnen klanten er geen voedsel afhalen. Het enige contact dat een klant heeft, is met de bezorger of online platforms.

Zestien kant-en-klare huisjes die in Andijk zijn geplaatst, zijn al bijna een jaar lang onbewoonbaar. De voornaamste reden voor de vertraging is dat er geen stroom geleverd kan worden, vanwege het overvolle stroomnet.

Ook vertonen de huisjes lekkages en zijn ze niet brandveilig, schrijft omroep NH. Zo moet er brandwerend materiaal worden geplaatst, omdat vijftien van de zestien woningen op minder dan vijf meter afstand van elkaar staan.

Woningnood

De zestien tiny houses zijn gemaakt van afvalplastic. Ze zijn 24 vierkante meter groot en bestaan uit een slaapkamer, woonkamer met keuken en een badkamer met toilet. De huur bedraagt 550 euro per maand.

De huisjes van Clean2Anywhere, een bedrijf uit Hoorn dat ook schepen bouwt van afvalplastic, worden als bouwpakket geleverd en kunnen snel worden geplaatst.

Woonstichting Het Grootslag kocht er zestien en kreeg toestemming om ze tien jaar lang aan het Kleingouw in Andijk te plaatsen. De stichting benadrukte dat de huisjes een snelle oplossing konden zijn voor de woningnood, die ook in West-Friesland groot is. Zo'n 900 mensen toonden interesse in de zestien huisjes.

Maar geen van hen woont er dus, vooralsnog. "Omdat deze woningen kant-en-klaar worden geleverd, volgen de keuringen pas als ze er eenmaal staan", legt een woordvoerder van woonstichting Het Grootslag uit over de vertraging. "Daarnaast is het een uniek concept, waardoor we alles extra goed willen controleren."

Puinhoop

In de Andijkse politiek klinkt kritiek. "Het is een grote puinhoop", zei VVD-raadslid André Meester. Wat hem betreft worden de huisjes weer weggehaald. "Ze zijn gebrekkig, voldoen niet aan de eisen en staan bovendien te dicht op elkaar. Als er één in brand vliegt, kan het vuur zich razendsnel verspreiden."

"Dit plan was al niet goed doordacht vanaf het begin", aldus Gerrit van Keulen van de Dorpsraad Andijk, die de belangen van de bewoners behartigt. "De nieuwe bewoners vinden het heel erg vervelend en dan druk ik mij nog netjes uit. Als het zo doorgaat, gaat het nog langer duren. Dat gaat ten koste van de bewoners die staan te trappelen om erin te trekken."

We doen ons best

Directeur Anneke Timmermans van Het Grootslag houdt de moed erin. "We begrijpen dat dit teleurstellend is. Dit hadden we graag anders gezien", zei ze. "We doen ons best om de woningen zo snel mogelijk bewoonbaar te krijgen."

De verwachting is nu dat de zestien huisjes "op z'n vroegst in november" worden verhuurd, zei Timmermans. Ze verwacht niet snel een nieuw, soortgelijk project op te starten. "We hebben nu ervaren dat een project met woonunits niet veel sneller gaat dan een project met permanente woningen. Dat maakt dat we voor komende projecten bij voorkeur onze tijd en geld zoveel mogelijk inzetten op het realiseren van permanente woningen."

De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un heeft bij de militaire parade in China de hand geschud van de Zuid-Koreaans parlementsvoorzitter Woo Won-shik. Dat meldt het kantoor van de Zuid-Koreaanse voorzitter.

De handdruk vond plaats voor de start van de militaire parade in Peking, waarbij wordt stilgestaan bij het einde van de Tweede Wereldoorlog in Azië, tachtig jaar geleden.

Er zijn nog geen beelden vrijgegeven van de handdruk. Korea-deskundige Remco Breuker spreekt van een "zeer substantieel en heel symbolisch" moment. Mede omdat volgens hem al anderhalf jaar geldt dat Noord-Korea niets met de aartsrivaal in het zuiden te maken wil hebben. "Ook is het opmerkelijk, omdat het tegen de Zuid-Koreaanse wet is", zegt Breuker.

Persbureau Reuters schrijft verder dat de Zuid-Koreaanse voorzitter en de Zuid-Koreaanse president Lee Jae-myung Noord-Korea hebben opgeroepen om het gesprek tussen de landen voort te zetten, na een periode van spanningen. Tot nu toe bleven eerdere toenaderingspogingen van Zuid-Korea onbeantwoord vanuit Noord-Korea.

Spanningen

Het verminderen van de spanning tussen beide landen is een verkiezingsbelofte van de nieuwe president van Zuid-Korea, Lee Jae-myung. Eerder leek dat te lukken toen begin augustus door beide landen, eerst door Zuid-Korea en later door Noord-Korea, speakers werden weggehaald bij de grens tussen beide landen. Uit die speakers klonken Noord-Koreaanse en Zuid-Koreaanse propagandaboodschappen.

Eind augustus liepen de spanningen juist weer op. Noord-Korea voerde een rakettest uit toen Zuid-Korea en de Verenigde Staten waren gestart met een gezamenlijke militaire oefening in de regio. De test vond plaats nadat Zuid-Korea waarschuwingsschoten had gelost, omdat Noord-Koreaanse militairen de gedemilitariseerde zone overstaken die de twee landen van elkaar scheidt.

Noord-Korea noemde het afvuren van de waarschuwingsschoten een "ernstige provocatie". De militairen zouden bezig zijn geweest met het bouwen van een barrière die volgens de Noord-Koreanen "permanent de zuidelijke grens moet afsluiten". Noord-Korea schoot toen naar eigen zeggen niet terug.

Noord- en Zuid-Korea zijn technisch gezien al decennia met elkaar in oorlog. De Koreaanse oorlog eindigde in 1953 zonder vredesverdrag.

Onderzoekers van Kamp Amersfoort hebben een 82-jarige Joodse man gevonden die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het kamp in gevangenschap werd geboren. Ruim tachtig jaar ging men ervan uit dat de baby de oorlog niet had overleefd, maar dat blijkt onjuist.

Raymond Kesnig werd geboren op 21 mei 1943 in een ziekenhuis vlak bij Kamp Amersfoort. Het concentratiekamp beschikte niet over een kliniek, alleen een ziekenbarak. Volgens de onderzoekers is Kesnig de enige baby die als gevangene in Kamp Amersfoort ter wereld kwam.

"We hebben lang naar hem moeten zoeken, maar we hebben hem via onder anderen verre familieleden gevonden", zegt Floris van Dijk, hoofd onderzoek van Nationaal Monument Kamp Amersfoort. "Hij blijkt een buitengewoon vrolijke, sterke man te zijn, die ook verbaasd was dat hij in Kamp Amersfoort was geboren. Dat wist hij ook niet. Hij was zelf in de veronderstelling dat hij in Kamp Westerbork was geboren."

Doof

In de Tweede Wereldoorlog was Kamp Amersfoort in Leusden een concentratiekamp en doorgangskamp. Meer dan 30.000 mensen zijn vanuit Kamp Amersfoort naar andere bestemmingen gedeporteerd, waaronder naar vernietigingskamp Mauthausen en concentratiekamp Neuengamme. Omdat de familie van Kesnig de Britse nationaliteit had, behoorden zij tot de groep die naar Kamp Westerbork werd gestuurd.

"Daarna zijn zij naar Bergen-Belsen overgebracht, waar het gezin anderhalf tot twee jaar gevangen heeft gezeten", zegt Van Dijk. "In het kamp raakte Kesnig gehandicapt: hij werd door een SS'er uit de armen van z'n moeder gerukt en weggesmeten, wat hem voor de rest van zijn leven doof maakte. Uiteindelijk heeft het gezin met veel geluk de Holocaust overleefd."

Nummer 574

Dankzij de archiefstukken is Kesnig meer over zichzelf te weten gekomen, onder meer over de groep waartoe hij behoorde: de 573 Joodse gevangenen met een dubbele nationaliteit. Samen met zijn moeder bracht hij tien dagen in het ziekenhuis door, waarna hij terugkeerde naar het kamp.

De nazi's gaven hem het nummer 574. "Dat wist hij allemaal niet", zegt Van Dijk. "Uiteindelijk heeft de Britse nationaliteit hem niet behoed voor allerlei gruwelen, maar uiteindelijk is het wel een stuk van zijn redding geweest. Er werd zogezegd iets voorzichtiger met hem omgegaan door de nazi's, hoe vreemd dat ook mag klinken, dan met andere Joodse gevangenen."

In Kamp Amersfoort zijn tenminste 82 Joden vermoord. Joden met buitenlandse nationaliteiten werden, voor zover bekend bij de onderzoekers, niet mishandeld. Kesnig verloor in de Tweede Wereldoorlog twee van zijn zeven naaste familieleden.

Na zijn terugkeer naar Nederland verhuisde hij onder meer naar Zuid-Afrika en Israël. Hij is drie keer getrouwd geweest en heeft meerdere kinderen gekregen. De onderzoekers spraken hem in een verzorgingshuis in België, waar hij nu woont. Ze toonden hem bij dat bezoek ook zijn kampkaart.

Geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog?

Abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.

De VN-vredesmacht Unifil in Libanon is boos op het Israëlische leger, omdat het gisterochtend met drones vier granaten afvuurde in de buurt van een groep blauwhelmen.

Volgens Unifil sloeg een granaat in op minder dan twintig meter van Unifil-personeel. Drie sloegen in op ongeveer honderd meter van troepen van de vredesmacht vandaan. Dat gebeurde in de buurt van Marwahin, dicht bij de Blauwe Linie van de VN, de officieuze grens tussen Libanon en Israël.

'Ernstige aanvallen'

Unifil stelt in een verklaring dat het Israëlische leger vooraf was geïnformeerd over de werkzaamheden van Unifil in het gebied en stelt dat dit "een van de ernstigste aanvallen op Unifil-personeel en -eigendommen" is sinds het staakt-het-vuren. De gevechtspauze ging november vorig jaar in, na een wekenlang grondoffensief en grootschalige luchtaanvallen van Israël op Libanon.

De VN-vredesmacht meldt dat troepen op het moment van de aanval bezig waren met het opruimen van een aantal wegversperringen die de toegang tot een VN-post belemmerden. Unifil noemt de aanvallen "onaanvaardbaar" en "een ernstige schending van het internationaal recht".

Unifil stopt

Vorige week werd bekend dat er in 2027 na bijna vijftig jaar een eind komt aan de VN-vredesmacht in Libanon. Dat besluit werd in de VN-Veiligheidsraad genomen onder druk van de Verenigde Staten. Het doel is dat Libanon daarna zelf verantwoordelijk wordt voor de veiligheid in het zuiden van Libanon.

Israël reageerde verheugd op het besluit. De regering van premier Netanyahu vindt dat Unifil te weinig weerstand biedt aan Hezbollah. Israël beschoot tijdens zijn grondoffensief vorig jaar in Libanon geregeld posten van de VN-vredesmacht.

De eerste blauwhelmen arriveerden in 1978 in het gebied en hebben als opdracht om de vrede in het gebied te handhaven en de soevereiniteit van Libanon te waarborgen.

In 2006 werd de opdracht uitgebreid en moesten de blauwhelmen een bufferzone creëren tussen de Litani-rivier in Libanon en de Blauwe Lijn. Sindsdien is de belangrijkste taak van Unifil het monitoren van vijandigheden tussen de partijen en daarover rapporteren aan de VN-Veiligheidsraad.

Een toezichtcommissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft ruim 33.000 pagina's aan documenten uit de zaak tegen Jeffrey Epstein vrijgegeven. Ook is er uren aan beeldmateriaal gedeeld. Maar ondanks de grote hoeveelheid staat er weinig nieuws in, melden Amerikaanse media.

Het gaat onder meer om beelden uit de gevangenis, vluchtlogboeken, audio-opnames en e-mails. Verschillende Republikeinse en Democratische politici stellen dat er bijna niets nieuws te melden is. Ook is het de vraag of het ministerie van Justitie nog documenten achterhoudt.

De enige nieuwe informatie staat in de vluchtgegevens van de Amerikaanse douane en grensbescherming, zegt onder anderen een Democratisch congreslid tegen de BBC. Daaruit blijkt dat Epstein van en naar zijn privé-eiland op de Amerikaanse Maagdeneilanden reisde.

In totaal is er ruim dertien uur aan videobeelden openbaar gemaakt, waaronder beelden van buiten de cel van Epstein op de avond dat hij stierf. Dat is twee uur meer dan een paar maanden geleden.

Een minuut die ontbrak in eerdere video's en waarover veel twijfels waren, is volgens CBS News nu wel vrijgegeven. Ook zijn er nu nieuwe beelden van uren voor zijn dood. Daarop is te zien hoe Epstein op de trap in de gevangenis loopt en wordt weggebracht om te bellen.

'Geen cliëntenlijst'

De hoogste Democraat in de toezichtcommissie van het Huis van Afgevaardigden, Robert Garcia, benadrukt dat mensen zich niet moeten laten misleiden. "Na zorgvuldig onderzoek hebben we vastgesteld dat 97 procent van de documenten die we ontvingen van het ministerie van Justitie al openbaar was", schrijft hij in een verklaring. "Er wordt geen cliëntenlijst genoemd of iets anders dat de transparantie of rechtvaardigheid voor slachtoffers verbetert."

Later vandaag willen slachtoffers en parlementsleden een persconferentie geven voor het Capitool in Washington.

Sekshandel

Vorige maand weigerde een rechter nog getuigenissen uit de zaak tegen Epstein vrij te geven. Trump had in juli opgedragen om materiaal uit het dossier openbaar te maken. Dat deed de president nadat hij een storm van kritiek kreeg, ook vanuit zijn eigen achterban. Trump stond namelijk in de contactenlijst van Epstein en is meerdere keren met hem gefotografeerd op feestjes.

Maar volgens de rechter gaven de getuigenissen voor de grand jury in de zaak slechts "een klein inkijkje" in het vermoedelijke gedrag van Epstein en heeft het justitieministerie zelf aanzienlijk meer informatie in handen.

Eind augustus gaf de regering-Trump ook gesprekken vrij van Ghislaine Maxwell, de ex-vriendin en handlanger van Epstein. Zij sprak met een hooggeplaatste functionaris van het Amerikaanse ministerie van Justitie

Epstein werd in 2019 dood in zijn cel gevonden nadat hij was aangeklaagd voor sekshandel. De steenrijke zakenman werd ervan verdacht jarenlang minderjarige meisjes te hebben misbruikt en ze onder druk te hebben gezet om seks te hebben met zijn rijke vrienden.

Er is veel te doen om de vermeende banden van Trump met Epstein. NOS op 3 legde deze zomer uit hoe het zit:

Arnhem kampt met een uitbraak van open tuberculose onder dak- en thuislozen. De eerste besmettingen werden in februari al geconstateerd bij mensen die drugspanden in de wijk 't Broek bezoeken.

Zoals bij elke uitbraak van tbc heeft de GGD meteen onderzocht met wie de patiënt contact heeft gehad. Uit dat onderzoek bleek dat een aantal andere mensen ook tbc in een vroeg stadium had, meldt Omroep Gelderland. Die mensen worden nu behandeld door een arts.

Hoesten en niezen

Tuberculose wordt veroorzaakt door een bacterie. Niet alle vormen van tbc zijn besmettelijk, maar de vorm die nu rondgaat in Arnhem is dat wel. Mensen die besmet zijn, kunnen de ziekte via hoesten of niezen overdragen. De kans dat dit gebeurt bij vluchtig contact is gering: de bacteriën moeten van ver komen, want ze zitten diep in de longen genesteld. Andersom is het risico op besmetting wel groot bij mensen die dicht opeengepakt zitten in slecht geventileerde ruimtes.

De ziekte kan dodelijk zijn, maar is met antibiotica goed te behandelen. De behandeling duurt lang: tenminste zes maanden moet een patiënt dagelijks, op een vast moment, medicijnen innemen. Dat is niet gemakkelijk voor de dak- en thuislozen in Arnhem, die nu met de ziekte te maken hebben. Zij leiden geen gestructureerd leven. Ze slapen soms op straat, soms in een van de opvanglocaties.

Trouw het traject in

De gemeente Arnhem stelt nu dat "zeker elf mensen" een infectie met de tuberculosebacterie hebben opgelopen. Bij de opvanglocaties voor dak- en thuislozen in de stad wordt bij voorbaat rekening gehouden met de mogelijkheid dat besmette mensen binnenkomen.

"Voor zover bekend hebben er geen besmettingen plaatsgevonden binnen onze opvanglocaties. Wanneer er sprake was van tbc bij de toegang is er vooraf altijd nauw contact geweest met de GGD. Zo kunnen we eventuele besmettingsrisico's vooraf bespreken", aldus een woordvoerder van verslavingszorginstelling IrisZorg.

Om te zorgen dat de besmette mensen 'gewoon' hun behandeltraject ingaan, houden de opvanglocaties nauw contact met de GGD. "We proberen de cliënt zoveel mogelijk te motiveren en te stimuleren om trouw dit traject aan te gaan", zegt IrisZorg. Daarbij wordt ook gekeken hoe groot het besmettingsrisico is als een patiënt behandeld wordt in de opvang.

Tegelijkertijd wil de gemeente regelmatig testen of er naast de bekende patiënten ook andere mensen besmet zijn geraakt. "Bij de eerste testmomenten hebben medewerkers van de GGD deze mensen uit de drugspanden opgehaald met een busje om ze te testen", aldus de gemeente. De andere testmomenten worden georganiseerd bij twee opvanglocaties voor daklozen, bij IrisZorg zelf en bij een methadonpost.

Het toerisme in Nederland is zo goed als terug op het niveau van voor de coronapandemie. Het aandeel van toerisme in de Nederlandse economie keerde vorig jaar terug naar 4 procent.

Daarbij gaven toeristen vorig jaar een record uit aan een vakantie in Nederland, zo blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Vorig jaar gaven Nederlandse en buitenlandse toeristen in Nederland 111,2 miljard euro uit. Dat is bijna 6 miljard euro meer dan in 2023. Het gaat om het bedrag dat toeristen voor, tijdens en na hun reis of verblijf in Nederland uitgaven. Het CBS heeft de bestedingen gecorrigeerd voor de prijsstijgingen door de inflatie.

Traditioneel gaven Nederlandse toeristen het meest uit. Dat was vorig jaar met ruim 67 miljard euro ongeveer twee derde. Wel nemen de uitgaven van buitenlandse toeristen sneller toe. Deze groep neemt meer dan de helft de toename van bijna 6 miljard euro voor zijn rekening.

Piek

In 2019 kwam het aandeel van toerisme op de Nederlandse economie op een piek van 4,3 procent. Door de lockdowns tijdens de uitbraak van het coronavirus kelderde dat in 2020 naar iets meer dan 2 procent. Vorig jaar tikte het aandeel van toerisme op de economie de grens van 4 procent weer aan.

Dat komt mede omdat de toegevoegde waarde, de kosten versus de opbrengsten, sterker toeneemt dan de totale economie. Vooral de horeca, luchtvaart, reisbureaus en reisbemiddeling profiteren van de toeristen. Vorig jaar hadden 458.000 mensen in Nederland een baan in de toerismesector.

Steeds meer Nederlanders gaan op vakantie in eigen land, becijferde de ANWB eerder dit jaar. Dat wordt wel steeds duurder:

Het door nazi's geroofde Goudstikker-schilderij wordt waarschijnlijk ter beschikking gesteld aan de Argentijnse justitie. De familie Kadgien, die het werk na de Tweede Wereldoorlog meenam naar Argentinië, is daartoe bereid.

Dat heeft de advocaat van de familie laten weten aan het AD. Daarmee bevestigt hij dat het schilderij nog steeds in handen is van de familie.

De Argentijnse openbaar aanklager zegt tegen de krant dat het kunstwerk nog niet is overgedragen. Maar als de rechter het opvraagt, moet de familie het volgens hem overdragen.

Het olieverfschilderij Damesportret van Giuseppe Vittore Ghislandi was tot de Tweede Wereldoorlog in bezit van kunsthandel Goudstikker in Amsterdam.

De Joodse eigenaar, Jacques Goudstikker, sloeg tijdens de oorlog op de vlucht. Zijn collectie werd toen voor lage prijzen aan hooggeplaatste nazi's verkocht. Het portret van Ghislandi, uit de 17de eeuw, kwam terecht bij de nazi Friedrich Kadgien.

Joodse kunsthandel

De advocaat van de familie Kadgien laat weten "te wachten op een oplossing". "Aangezien de zaak complex is wat betreft de bewaring en beveiliging van het kunstwerk en de verjaringstermijn van het mogelijke delict", zegt hij tegen het AD. De advocaat verwacht dat er vandaag een oplossing komt.

Toch is het schilderij nog niet zomaar terug bij de erfgenamen van de familie Goudstikker, zegt AD-correspondent Peter Schouten. "De familie Kadgien wil het via de rechter gaan spelen en zeggen dat het schilderij van hen is, dat de zaak verjaard is."

Bekijk ook deze video over de vondst van het schilderij:

De erfgenamen van de familie Goudstikker zijn verbaasd en geïrriteerd over die opstelling, zegt Schouten. Zo vindt de 81-jarige Marei von Saher, een Goudstikker-erfgenaam die woont in New York, het verschrikkelijk dat de familie Kadgien "in 2025 zo reageert op een claim gerelateerd aan de Holocaust".

De erfgenamen hebben volgens Schouten al kunst over de hele wereld terug geclaimd, maar nog nooit meegemaakt "dat een schilderij opnieuw verdwijnt".

AD-journalisten vonden het schilderij Damesportret begin augustus terug op een makelaarssite. Op foto's van een woning in Argentinië was het werk te zien boven een groene bank. De Argentijnse politie deed invallen bij verschillende woningen, maar het schilderij werd toen niet gevonden.

Geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog

Abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.

De bouw van Shells biobrandstoffabriek in Rotterdam gaat definitief niet door. Het bedrijf zegt in een persbericht dat onder meer de bouwkosten het project "onvoldoende concurrerend" maakt. Met andere woorden: het kost te veel en gaat te weinig geld opleveren.

Biobrandstof is een soort brandstof die gemaakt wordt uit organisch materiaal, zoals afval en planten. Dit zou een klimaatvriendelijker alternatief zijn voor fossiele brandstoffen, ook al zijn de opvattingen verdeeld over hoe schadelijk biobrandstof is voor natuur en klimaat.

'Een van de vele dingen die wij doen'

De bouw van de fabriek begon drie jaar geleden. Destijds ging het vooral over hoe belangrijk de fabriek zou worden om de klimaatdoelen te halen. "Voor mij is dit een van de vele dingen die wij doen om netto-nul te worden", zei Huibert Vigeveno, directeur duurzame energie bij Shell, destijds in een video, refererend aan de Europese doelen om klimaatneutraal te zijn in 2050.

Het bouwproject werd al vorig jaar op pauze gezet. Nu de stekker er definitief uit wordt getrokken, is de economische winstgevendheid leidend. Shell heeft rond een miljard euro geïnvesteerd in de bouw.

De fabriek op het Pernis-terrein is gedeeltelijk af, volgens een woordvoerder. Het is nog onduidelijk wat er daarmee gaat gebeuren, en of het stopzetten van de bouw tot ontslagen zal leiden.

De zoon van een Canadese militair die tachtig jaar geleden Groningen bevrijdde, is op zoek naar de eigenaar van drie bronzen beeldjes. Zijn inmiddels overleden vader nam de beeldjes in 1945 als oorlogsbuit mee naar Canada. Hij wil ze nu teruggeven aan de rechtmatige eigenaar.

"Ik schaam mij om het te zeggen, maar mijn vader heeft na de bevrijding van Groningen drie beelden gestolen en in zijn militaire plunjezak naar Canada verscheept", zegt Brooke Webber bij RTV Noord.

De beeldjes stonden tachtig jaar in het woonhuis van de bevrijder, in Vancouver.

Reconstructie

Zijn zoon heeft nu met oorlogshistoricus Joël Stoppels het verhaal van zijn vader proberen te achterhalen. Uit die reconstructie werd duidelijk dat D.C Webber vrijwel de hele Tweede Wereldoorlog in Europa was gelegerd.

Tot in oktober 1944 trainde hij in Groot-Brittannië. Vermoedelijk behoorde hij daarna tot een groep militairen die werd ingezet in de omgeving van Oldenburg in Noord-Duitsland. Met die eenheid belandde hij rond de bevrijding in Groningen.

Maar waar in Groningen D.C. Webber de beeldjes precies heeft meegenomen, blijft onbekend. "We zijn dus op zoek naar mensen die een vermoeden hebben waar deze drie bronzen beelden oorspronkelijk vandaan komen", aldus historicus Stoppels. "Mist iemand ze of is er in de familie sprake van zo'n verhaal?'

Branden in de koffer

Duidelijk is dat Brooke Webber de beeldjes niet meer mee terugneemt naar Canada. "Die zoon wil ervan af. Ze branden hem in de koffer. Hij wil de beelden graag teruggeven aan Groningen", zegt Stoppels. Eind september komt Webber naar Groningen met de beeldjes.

Geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog

Abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.