NOS Nieuws - Algemeen

Steeds vaker duiken bijenzwermen op in woonwijken op Curaçao. De afgelopen weken zijn op meerdere plekken mensen en dieren aangevallen, in één geval met dodelijke afloop. Statistieken wijzen op een tot twee doden per jaar.

Volgens imker Juric Felipa, die dagelijks meerdere nesten verwijdert, komt dit door de combinatie van warmte, regen en het verdwijnen van natuur. "Waar moeten de bijen naartoe als hun leefgebied verdwijnt?"

De politie heeft dagelijks de handen vol aan tientallen meldingen over agressieve bijen. De 62-jarige man die na een aanval in het oosten van het eiland om het leven kwam, was met zijn graafmachine aan het werk op een terrein bedoeld voor nieuwbouw. Hij raakte een nest en werd door honderden bijen aangevallen.

Imkers ruimen en verplaatsen op Curaçao de vele bijennesten:

Volgens Felipa worden bijen pas agressief als ze zich bedreigd voelen. Hij waarschuwt dat mensen bijennesten niet moeten verstoren, maar de plek direct moeten verlaten en een imker moeten inschakelen.

Frequenter en heviger

Incidenten lijken frequenter én heviger te worden, beaamt Felipa. Hij moest vandaag acht nesten verplaatsen of ruimen. Hij is één van de tien imkers die op die manier dagelijks actief zijn op het eiland.

"Steeds vaker verplaatsen bijen zich naar bebouwd gebied. Vroeger zaten ze meer aan de kust of in de natuur. Maar als de natuur verdwijnt voor woningbouw, dan zoeken ze nieuwe plekken. Huizen, leegstaande gebouwen - en daar zijn er veel van in Willemstad - holle muren: alles kan."

Volgens de imker ontbreekt het op Curaçao aan onderzoek naar mogelijke kruisingen met agressievere soorten, zoals de Afrikaanse bij, waar lokaal in de media over wordt gespeculeerd. "Er wordt van alles gezegd, maar zonder onderzoek weten we niets zeker," zegt Felipa. "De bijen waren er altijd al."

Bijzonder

De klus waar de imker vandaag mee begint is noemt hij bijzonder. "Het gaat om een bijennest dat al twintig jaar ongezien onder het dak van een huis langs de openbare weg zit. Vanwege eerdere incidenten heeft de politie de buurt ingelicht en de straat afgezet om verdere ongelukken te voorkomen."

De politie geeft soms opdracht om de bijen te vernietigen, ook in dit geval. Maar Felipa maakt zich altijd hard voor het behoud van de bijen. "Zonder bijen hebben we niets", zegt hij. "Geen fruit, geen groente, geen honing. Zelfs kaarsen en cosmetica zijn afhankelijk van bijenproducten."

De vooruitzichten voor de wereldeconomie zijn iets beter dan een paar maanden geleden, aldus het Internationaal Monetair Fonds. Het IMF voert daarom een lichte verhoging door in zijn groeivoorspellingen.

In april voorspelde het IMF nog dat de groei van de wereldeconomie aanzienlijk zou vertragen door de aangekondigde importheffingen van Trump, maar deze tarieven lijken sindsdien wat minder hoog uit te vallen.

"De cijfers vallen iets mee", zegt Marnix van Rij, de Nederlandse vertegenwoordiger van het IMF, voorheen staatssecretaris van Financiën. "Dat heeft er voornamelijk mee te maken dat de handelsbarrières iets zijn afgenomen en er een aantal akkoorden is gesloten."

Door onder meer het uitstel van de nieuwe Amerikaanse importheffingen tot 1 augustus, zag het er weer wat positiever uit. In de voorspellingen van het IMF is nog geen rekening gehouden met het nieuwe handelsakkoord dat de Verenigde Staten afgelopen zondag sloten met de Europese Unie.

Een van de hoofdpunten hierin is een heffing van 15 procent op veel Europese producten. Over het akkoord is ook nog veel onduidelijk. "The devil is in the details en die moeten allemaal nog naar buiten komen", zegt Van Rij.

In de laatste voorspelling ging het IMF uit van een groei van de wereldeconomie van 2,8 voor dit jaar. Dat is nu bijgesteld naar een groei van 3 procent. Volgend jaar ligt het groeipercentage nu nog iets hoger, namelijk op 3,1 procent. "De groei blijft nog wel achter bij de groei die we voor corona gewend waren", zegt Van Rij. "Die was 3,7 procent."

Groeiende onzekerheid

Er blijven wel veel risico's, vooral als de Amerikaanse importheffingen alsnog hoger zullen uitvallen. Dan zou de groei van de wereldeconomie wel weer wat lager uitvallen. Ook de groeiende onzekerheid over die heffingen en het onderhandelproces kan de komende tijd zwaarder op economische activiteiten gaan drukken, staat in het rapport.

"In de VS hebben we misschien wel te maken met een eenmalig effect", vertelt Van Rij. "Veel bedrijven hebben met name in het eerste kwartaal alvast heel veel ingekocht, voordat de tarieven omhoog gingen. Zij hebben nu dus heel veel voorraden. Nu moet blijken of al die producten wel worden afgenomen."

"De komende maanden gaan we pas echt de effecten zien van de heffingen", verwacht Van Rij. "Hoe je het wendt of keert, hoge tarieven zijn niet goed. Die worden ofwel doorberekend aan de consument, of bedrijven gaan minder winst maken."

Nederlandse economie

Het optimisme over de economische groei zet niet door als het IMF inzoomt op Nederland. Het monetair fonds voorspelt dat de Nederlandse economie zowel dit als volgend jaar met 1,2 procent zal groeien. Daarmee is de groei met 0,2 procent naar beneden bijgesteld.

"Wij zijn een typische, open economie die op handel is gericht", zegt Van Rij. "Wij zijn helemaal niet gebaat bij tariefverhogingen, en dat is in de cijfers wel terug te zien. Veel bedrijven aarzelen nu natuurlijk om investeringen te doen. Er is nog steeds een hele hoop onzekerheid. Wij als Nederland hebben hier toch wel gewoon last van, en dat blijft zo."

"Wat we ook zien is dat de groei nog best wel fors is in sommige delen van de wereld. China heeft ook zijn importtarieven verlaagd, dus dat zorgt ook weer voor extra handel en investeringen", aldus Van Rij. Voor China zijn de verwachtingen dus juist beter. De verminderde export naar de VS wist China meer dan te compenseren door groeiende export naar de rest van de wereld, aldus het IMF.

Het aantal illegale goudmijnen in Suriname blijft fors toenemen. Dat melden Surinaamse media en natuurbeschermingsorganisaties. Vanwege het gebruik van het giftige cyanide in de goudmijnen groeien de zorgen over het milieu en de leefomstandigheden van verschillende bevolkingsgroepen in het land.

Het is niet bekend hoeveel illegale mijnen er precies zijn in de onbewoonde delen van het Surinaamse regenwoud. Wel duidelijk is dat deze gigantische goudmijnen veelal in handen van Chinezen zijn, en dat er gebruik wordt gemaakt van cyanide, een giftige stof die in de mijnbouw wordt ingezet om goud uit gesteente te scheiden. Dat blijft niet zonder gevolgen voor mens en natuur, aldus milieudeskundigen in Suriname.

Officieel mogen slechts twee grote multinationals die in Suriname actief zijn cyanide gebruiken bij de goudwinning. Zij doen dit onder uiterst strenge veiligheidsprotocollen. Maar doordat er nauwelijks toezicht is in het uitgestrekte binnenland, krijgen illegale goudzoekers uit China en ook Brazilië vrij spel.

Politici

In het verleden zijn vanuit de politiek meerdere beloftes gedaan om de illegale goudwinning aan te pakken. Zo werd voorgesteld om belasting te innen bij de goudzoekers, maar dit voorstel werd niet opgevolgd. Ook werden er door milieuactivisten meldingen gedaan bij justitie en diverse (milieu)organisaties over vervuiling. Ondanks bewijs was het toch niet mogelijk om goudzoekers verantwoordelijk te houden voor de zichtbare gevolgen van cyanidegebruik in het regenwoud.

Een van die Surinaamse activisten is milieudeskundige Erlan Sleur van natuurbeschermingsorganisatie Probios. Hij maakt zich al jaren zorgen over de ernstige vervuiling van het Brokopondo-stuwmeer en het Surinaamse binnenland. "De Chinese goudzoekers krijgen van bepaalde politici alle vrijheid. Mensen met grote belangen en veel macht."

Het gebruik van cyanide in Suriname is omstreden en heeft eerder al voor problemen gezorgd in de jungle. De stof wordt vermoedelijk in grote hoeveelheden vanuit China naar Suriname geïmporteerd. Zodra ijzercyanide in contact komt met de uv-stralen van de zon worden de chemicaliën geactiveerd tot het giftige cyanide.

In 2023 sloeg een boot om met vijftien zakken ijzercyanide aan boord, waardoor de stof in het Brokopondo-stuwmeer terechtkwam. Dit stuwmeer is even groot als de provincie Utrecht en van groot belang voor het dagelijks leven in de inheemse dorpen. De leefgemeenschappen in het binnenland gebruiken het water om te drinken, te koken en zich te wassen.

'Tijdbom'

Twee jaar na het ongeval ziet Sleur dat de goudwinning in het binnenland nog altijd toeneemt. "Mijnbouwafval wordt nog steeds in het stuwmeer gedumpt. Het is een tikkende tijdbom doordat het gif alle kanten opgaat. Het kan letterlijk van alles doden", zegt hij.

"Goudwinning is totaal vernietigend. Niet alleen voor het aquatisch leven. Bossen worden afgebrand, er wordt flink gegraven en rotsen worden verwoest om aan goud te komen. Hierdoor komen ook natuurlijke gifstoffen en zware metalen vrij."

Sleur vindt het daarnaast frustrerend dat de inheemse bevolking en de marrongemeenschap niet worden geholpen als het gaat om de gevolgen voor hun gezondheid.

"Ze worden als tweederangsburgers beschouwd. Ze hebben geen toegang tot goede communicatie. De overheid doet er niets aan. Ze kunnen ook projecten opzetten zodat deze mensen wordt geleerd hoe ze veilig hun eigen vis kunnen kweken. Er wordt niet geholpen met schoon drinkwater. Ze worden aan hun lot overgelaten", zegt hij. "Ik hoop dat de nieuwe president en de regering iets zullen doen. Ik ga ervan uit dat ze een geweten hebben."

Vloek

De gevolgen van de illegale goudwinning oplossen is volgens de milieudeskundige niet makkelijk. Weinig mensen zijn zich volgens hem bewust van de schade. "Daarnaast zijn er overal economische verstrengelingen."

"Het heeft ook te maken met goed bestuur", vervolgt Sleur. "Goudwinning is massaal geworden. Zolang er corruptie is, zal de gemeenschap er niet van profiteren. Er zit ook een bepaalde druk van buitenaf op Suriname. De vraag is er, en dus blijft het een probleem."

Bij een kringloopwinkel in Maarssen worden zoveel spullen binnengebracht dat het personeel geen tijd heeft om alles uit te zoeken, te prijzen en in de winkel te zetten. Daar is iets op bedacht: de winkel verkoopt 'blind' dozen vol tweedehands spullen voor een euro.

Op de verzamelplaats van de kringloopwinkel staan honderden dozen met niet-geïnventariseerde spullen. De inhoud van de dozen is zowel voor het personeel als de koper een verrassing. Er kunnen waardevolle spullen in zitten, maar ook kapotte items.

De verrassingsdozen blijken een hit bij de klanten van de kringloop. "Sommige mensen nemen gewoon één doos, maar we hebben ook mensen gehad die er meteen tien meenemen", vertelt medewerker Bianca van Arnhem bij RTV Utrecht. "We hopen dat mensen een schat vinden, natuurlijk."

Pareltjes

De kringloopwinkel wilde het overschot aan spullen niet weggooien. "We willen voorkomen dat het alsnog op de afvalberg terechtkomt", legt Van Arnhem uit. "Het gaat ons erom dat onze klanten de kans hebben om de pareltjes eruit te halen."

Medewerkers adviseren de klanten met klem om kapotte spullen of afdankertjes die ze niet willen houden, naar de milieustraat te brengen.

Het besluit om Vluchtelingenwerk Nederland (VWN) te korten op subsidiegeld wordt deels teruggedraaid. Dat schrijft de organisatie in een persbericht, na een besluit van demissionair justitieminister Van Weel.

Vluchtelingenwerk zegt dat de organisatie dit jaar 23 miljoen euro krijgt van het Rijk. Volgens Vluchtelingenwerk kunnen daardoor "de meeste vluchtelingen" in Nederland dit jaar rekenen op begeleiding van de organisatie.

In februari had de rechter al gezegd dat voormalig asielminister Faber de subsidie voor Vluchtelingenwerk niet zomaar mocht wijzigen, zoals ze had aangekondigd.

Wettelijke taak

Sinds 2010 heeft Vluchtelingenwerk de Europese wettelijke taak om mensen bij hun asielaanvraag onafhankelijk te begeleiden. Dat doen zowel juristen die in dienst zijn van de organisatie als vrijwilligers op de verschillende opvanglocaties.

De medewerkers leggen aan asielzoekers uit hoe de asielprocedure werkt, wat hun rechten en plichten zijn en welke informatie en stukken ze bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) moeten aanleveren. Op aanvraag adviseert de stichting ook asielzoekers op juridisch vlak en kunnen medewerkers het verhoor bij de IND bijwonen.

Tot dit jaar kreeg de stichting een vast bedrag aan 13 miljoen euro aan subsidie, met daarbovenop een variabel bedrag dat werd berekend aan de hand van het aantal asielzoekers dat werd geholpen. Vorig jaar ging het volgens Vluchtelingenwerk om ongeveer 10 miljoen euro extra.

Voor dit jaar had de organisatie 34 miljoen euro gevraagd om alle werkzaamheden te kunnen uitvoeren, maar minister Faber liet begin dit jaar weten dat Vluchtelingenwerk enkel kon rekenen op het vaste bedrag van 13 miljoen euro.

Uiteindelijk moet Vluchtelingenwerk het in 2025 dus doen met 23 miljoen euro, wat vanwege de lager dan verwachte asielinstroom volgens een woordvoerder genoeg is om "het grootste deel van ons werk" te kunnen doen.

Een woordvoerder van het ministerie van Asiel en Migratie bevestigt de bedragen desgevraagd niet en wil enkel kwijt dat er gesprekken met Vluchtelingenwerk lopen over een afbouwplan voor de subsidie.

Zorgen om 2026

Bestuursvoorzitter Frank Candel zegt dat hij "opgelucht" is dat het schrappen van de subsidie voor dit jaar grotendeels is teruggedraaid. Tegelijk kijkt hij met vrees naar volgend jaar. Demissionair minister Van Weel heeft aan de organisatie laten weten dat de subsidie dan wel naar het vaste bedrag van 13 miljoen euro zal gaan.

Vluchtelingenwerk vraagt Van Weel om "dit soort ingrijpende besluiten" uit te stellen tot er meer duidelijkheid is over de precieze gevolgen van het Europese migratiepact. Die nieuwe asielregels treden volgend jaar juni in werking.

"De asielprocedure zoals we die nu kennen wordt op dat moment ingrijpend gewijzigd", aldus de stichting. "Dat heeft effect op de dienstverlening van Vluchtelingenwerk en het werk van andere organisaties in de asielketen, zoals COA en IND."

Internationale hulporganisaties en ngo's moeten zich in Israël opnieuw registreren om actief te kunnen blijven in de Palestijnse Gebieden. Vanwege deze herregistratieplicht maken hulporganisaties zich zorgen over de veiligheid van medewerkers die zich kritisch hebben uitgelaten over de Israëlische regering, blijkt na een rondgang van radioprogramma Nieuws en Co (NOS/NTR).

Volgens de Israëlische minister Chikli van Diaspora en Antisemitismebestrijding is de nieuwe registratie van internationale hulporganisaties noodzakelijk. Het ministerie liet in maart weten dat het Israël wil beschermen tegen "buitenlandse entiteiten die onder het mom van humanitaire hulp het bestaan van Israël ondermijnen, boycots bevorderen en Israëls reputatie zwartmaken".

Op basis van de nieuwe regels kunnen hulporganisaties hun vergunning kwijtraken als zij of medewerkers het bestaan van Israël als "Joodse en democratische staat" ontkennen, oproepen tot een boycot van Israëlische producten, de vervolging van Israëlische soldaten in buitenlandse of internationale rechtbanken steunen, of de Hamas-aanval van 7 oktober 2023 of de Holocaust ontkennen.

Dat staat in een document van de Israëlische regering, gericht aan buitenlandse hulporganisaties. De nieuwe registratieplicht is er al vanaf maart, maar de hulporganisaties zeggen te twijfelen of ze willen voldoen aan de strengere eisen van de Israëlische regering. Begin september is de deadline en moeten alle internationale hulporganisaties hun herregistratie op orde hebben.

'Slopend proces'

Over de herregistratieplicht willen de meeste organisaties niet publiekelijk spreken, omdat ze bang zijn dat ze dan minder kans maken om actief te mogen blijven in de Palestijnse Gebieden. Pim Kraan, de directeur van de Nederlandse tak van Save the Children, laat zich er wel over uit. Ook Save the Children heeft te maken met de herregistratie.

"We zijn nu al een jaar bezig met de herregistratieplicht door Israël, een slopend proces", vertelt hij. "De kans dat de Israëlische regering onze herregistratie afwijst, en we niet meer door mogen gaan in de Palestijnse Gebieden, is groot."

"Het is opvallend dat humanitaire hulporganisaties zich nu moeten verantwoorden tegenover het ministerie van Antisemitismebestrijding", zegt Kraan. Voor de aankondiging van de herregistratieplicht in maart overzag het Israëlische ministerie van Sociale Zaken de registratie van humanitaire hulp die uit het buitenland komt. "De nieuwe eisen hebben niets te maken met ons humanitaire werk", aldus Kraan.

Privacygegevens van medewerkers

Het ministerie van Diaspora en Antisemitismebestrijding eist ook dat internationale hulporganisaties persoonsgegevens aanleveren van alle Palestijnse en internationale medewerkers. Het gaat om adressen, gezinssamenstellingen, accounts op sociale media en andere privacygevoelige informatie.

Daarnaast verplicht de Israëlische regering hulporganisaties om mee te werken aan juridische onderzoeken naar hun medewerkers, wanneer zij zich volgens het ministerie schuldig hebben gemaakt aan antisemitisme.

"Daar werken wij niet aan mee", zegt Kraan. "En ik weet dat andere hulporganisaties hier ook zo over denken. Het gaat om de veiligheid van onze medewerkers en de bescherming van hun privacyrechten. Dit kan mogelijk ook hun families in gevaar brengen."

Het overgrote deel van de werknemers van Save the Children in de Palestijnse Gebieden heeft een Palestijnse achtergrond. "Onze medewerkers op de Westelijke Jordaanoever merken dat het steeds lastiger wordt om onze kantoorgebouwen te bereiken, omdat ze vaker door de Israëlische politie, het leger of gewapende kolonisten staande worden gehouden", zegt hij.

Correspondent Israël en Palestijnse Gebieden Nasrah Habiballah:

"Niet alle ngo's willen zich in de media uitspreken over de herregistratieplicht, omdat ze bang zijn dat ook dat gevolgen kan hebben voor de beoordeling van hun aanvraag. Maar ze maken zich grote zorgen en zijn bang dat ze straks niet langer de hulp kunnen verlenen aan Palestijnen die zo hard nodig is.

Bovendien werken veel Palestijnen in de bezette Westelijke Jordaanoever en in Gaza voor internationale ngo's. Dus als die hulporganisaties hun werk moeten stoppen vanwege de nieuwe Israëlische wetgeving, heeft dat ook een enorme impact op al die Palestijnse werknemers."

De directeur van de Nederlandse tak van Save the Children is zich er van bewust dat de hulporganisatie vanaf volgend jaar misschien niet meer actief mag opereren in de Palestijnse Gebieden, terwijl de situatie voor Palestijnen verder verslechtert.

"Save the Children biedt al sinds 1953 hulp in Gaza en de Westelijke Jordaanoever", zegt Kraan. "Het werk van een onafhankelijke hulporganisatie is voor ons een groot goed. Wij laten ons niet dwingen om mee te werken aan regels waar we niet achter staan."

De meeste internationale hulporganisaties verwachten na september bericht te krijgen van de Israëlische regering over hun vergunning.

De Houthi's in Jemen houden negen Filipijnen gegijzeld. De Filipijnse autoriteiten hebben dat bevestigd nadat de militie een video had gepubliceerd van de groep mannen. Het gaat om opvarenden van een bulkschip dat eerder deze maand werd gekelderd door de Houthi's in de Rode Zee.

Voor zover bekend gaat het lichamelijk goed met de negen personen, zegt de Filipijnse minister van Arbeidsmigranten. Op de vrijgegeven video is te zien dat de mannen bellen met familieleden op de Filipijnen. De minister zegt dat er hard wordt gewerkt om de bemanning thuis te krijgen.

'Oorlogsmisdaad'

De Houthi's hebben ook beeldmateriaal vrijgegeven waarop te zien is dat opvarenden uit zee worden gehaald. Die video werd gemaakt kort nadat de militanten bulkschip Eternity C op 7 juli hadden aangevallen.

Bij die beschietingen werden reddingsboten vernietigd, waardoor opvarenden urenlang in zee hebben doorgebracht. Human Rights Watch heeft de aanval veroordeeld als oorlogsmisdaad.

Tot nu toe was nog onduidelijk hoeveel opvarenden door de Houthi's waren meegenomen. Op de gepubliceerde beelden is te zien dat er zeker negen Filipijnen worden vastgehouden.

Er wordt gevreesd dat vijf opvarenden van Eternity C zijn gedood, maar dat is nog niet bevestigd. Tien bemanningsleden zijn door passerende schepen gered, onder wie acht opvarenden die inmiddels naar de Filipijnen zijn gebracht.

Onderweg naar Israëlische haven

Het is onduidelijk of, en zo ja, welke voorwaarden de Houthi's stellen aan vrijlating van de negen gegijzelde Filipijnen. Op de propagandavideo is te zien dat bemanningsleden zeggen dat ze niet wisten dat Eternity C kon worden aangevallen vanwege de Israëlische bestemming. Het schip was onderweg naar Eilat in Zuid-Israël om een lading mest af te leveren.

De Houthi's herhaalden gisteren het dreigement dat alle bedrijven die zakendoen met Israëlische havens zullen worden beschoten. Naast de Eternity C werd onlangs ook het langs Jemen varende bulkschip Magic Seas tot zinken gebracht. De Houthi's zeggen dat deze aanvallen pas stoppen als Israël de oorlog in Gaza beëindigt.

In een woonwijk in Schipluiden is onlangs een bovengemiddeld grote bever gezien. Het dier is gefilmd en lijkt op de beelden totaal niet schuw. Dat is bijzonder, zegt de Delftse stadsecoloog Diny Tubbing tegen omroep WOS. "Echt bizar."

De meeste bevers zijn mensenschuw en daarom zie je ze meestal niet binnen de bebouwde kom. Het dier werd gespot door een inwoner. Hij wist eerst niet om wat voor een dier het ging en besloot het te filmen.

Het bleek te gaan om een volwassen mannetje van ongeveer een meter lang en 30 kilo zwaar. "Uitzonderlijk", zegt Tubbing. "Er scheerden fietsers voorbij, maar hij leek nergens last van te hebben."

De bever is de afgelopen dagen niet meer gezien. Mogelijk is het dier dus alweer op een andere plek. Rond Schipluiden zijn vele vaarten, oevers en taluds waar bevers voorkomen.

Grootste

In 2022 werd in Ouderkerk aan den IJssel een nog grotere bever gevonden. Het ging toen om een bever van 1.30 meter lang. Het is volgens Naturalis daarmee de grootste bever ooit gevonden in Nederland.

Veertien jonge kinderen die mogelijk seksueel zijn misbruikt in een zwembad in het Gelderse Zelhem hoeven niet opnieuw te vertellen wat hen is overkomen. Dat heeft de rechter vandaag besloten.

De kinderen, meisjes tussen de 4 en 6 jaar oud, zijn eerder al gehoord door de politie. De advocaat van de 20-jarige verdachte wilde dat de kinderen tijdens de rechtszaak nogmaals zouden worden gehoord. De rechter gaat hier niet in mee, omdat dit volgens de rechter niet in het belang is van de kinderen.

Betrokken bij zwemlessen

De 20-jarige man hielp als stagiair bij de zwemlessen in het bad. Eind vorig jaar werd hij opgepakt op verdenking van zedendelicten daar. Het Openbaar Ministerie verdenkt hem van verkrachting en aanranding van elf kinderen. Ook zou hij drie andere kinderen hebben aangerand. Daarnaast wordt de man verdacht van ontucht met een 6-jarig meisje in Hengelo en het bezit van kinderporno.

Waarom de advocaat van de verdachte de kinderen nogmaals wil horen, is onduidelijk. De advocaat wil hier geen toelichting op geven. De verdachte en advocaat waren vandaag niet bij de tussenuitspraak van de rechtbank in Zutphen.

'Heel intimiderend'

Orthopedagoog en klinisch psycholoog Aafke Scharloo snapt de afwegingen van de rechter om de kinderen niet nogmaals te horen. "Als ze al gehoord zijn, is het heel intimiderend voor ze om nogmaals hun verhaal te vertellen. Je moet echt goede redenen hebben om dat te doen."

"Het eerste verhoor door de politie gebeurt op een heel kindvriendelijke manier", zegt Scharloo. "De politie vraagt dan op een heel goede manier door. Kinderen kunnen hun ervaringen delen en dat is superbelangrijk. Niet alleen voor de rechtszaak, maar ook voor hun eigen verwerking."

Uitzondering

Bij één kind zijn geen opnames gemaakt tijdens het verhoor. Dit kind mag in een kindvriendelijke omgeving opnieuw worden gehoord, als de ouders daar geen bezwaar tegen hebben. Daarnaast worden verschillende ouders en een rechercheur die betrokken was bij de verhoren gehoord.

Zodra deze onderzoeken zijn afgerond, zal de rechtbank een datum prikken voor de inhoudelijke behandeling van de zaak.

De Tweede Kamer komt toch terug van reces om te debatteren over de situatie in de Gazastrook. Een meerderheid steunde een voorstel van de SP. Vorige week werd een voorstel van GroenLinks-PvdA en D66 voor een debat over Gaza nog verworpen.

Het voorstel van vandaag werd net als vorige week gesteund door GroenLinks-PvdA en D66. Vandaag kreeg het voorstel ook steun van VVD, CDA en de ChristenUnie.

'Urgente situatie'

Aanleiding voor het voorstel is de almaar verslechterende humanitaire situatie in de Palestijnse enclave. "Gezien de urgente situatie in Gaza kan dat niet wachten tot na het reces", schrijft SP-Kamerlid Dobbe in haar voorstel.

Het debat zal ergens volgende week plaatsvinden. Dag en tijdstip worden later bekendgemaakt.

Het kabinet liet gisteren weten maatregelen te treffen tegen de Israëlische regering. Daarover wil de Kamer spreken met minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken. Een aantal partijen in de Kamer vindt de maatregelen niet ver genoeg gaan; voor een ander deel gaan ze juist te ver.

In Gaza sterven mensen van de honger, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie omdat Israël noodhulp blijft tegenhouden en vertragen. Een lokale cameraploeg sprak in opdracht van de NOS met wanhopige Palestijnen in het noorden van Gaza.

Stellantis, het moederbedrijf achter automerken zoals Citroën, Peugeot, Fiat en Opel, verwacht dat de importheffingen vanuit de VS het bedrijf dit jaar in totaal 1,5 miljard euro gaan kosten. De grootste klap wordt in de tweede helft van dit jaar verwacht. Dit raakt niet alleen Stellantis; volgens deskundigen staat de hele Europese automarkt onder druk.

Vorige week waarschuwde Stellantis al voor een flink verlies van in totaal 2,3 miljard euro. Volgens de nieuwe topman wordt 2025 een "moeilijk jaar" voor het bedrijf. De afgelopen maanden kostten de Amerikaanse importheffingen Stellantis al 300 miljoen euro.

De Europese auto-industrie heeft sinds 2 april te maken met een extra heffing van 25 procent, bovenop de toen al geldende importheffingen. Gemiddeld zijn auto's en auto-onderdelen 27,5 procent duurder geworden. Afgelopen zondag sloot de Amerikaanse president Trump een deal met Europese Commissievoorzitter Von der Leyen om de heffingen te verlagen, naar 15 procent. Dat nieuwe tarief gaat komende vrijdag in.

'Winst onder druk'

"Als je kijkt naar die 2,3 miljard is 300 miljoen maar een relatief klein onderdeel van het totale verlies", zegt Marieke Kuijpers, sectormanager mobiliteit bij Raboresearch. Toch vormen de Amerikaanse importheffingen volgens Kuijpers een belangrijk onderdeel van het verlies bij Stellantis.

"Er zijn best wat dingen die tegenzitten, en dit is er een die substantieel meeweegt", zegt Kuijpers. "Stellantis verkocht het afgelopen jaar al bijna een kwart minder auto's aan Noord-Amerika. Dat is best fors."

De problemen in de auto-industrie spelen breder in Europa. Ook voor de Volkswagen Group daalde de winst flink. De importheffingen kostten het Duitse autoconcern, waar ook onder meer Audi, Porsche en Skoda onder vallen, al meer dan een miljard euro het afgelopen half jaar. "De winstmarge van Volkswagen was 4 procent, dus een heffing van 15 procent kun je dan niet dragen", zegt ING-econoom Rico Luman.

De zondag afgesproken verlaging van 27,5 procent naar 15 procent juicht de Europese Vereniging van Automobielfabrikanten aan de ene kant toe, maar aan de andere kant waarschuwt de vereniging voor de negatieve effecten. "De VS zullen de nieuwe heffingen op auto's en auto-onderdelen handhaven, en dit zal niet alleen voor de industrie in de EU, maar ook in de VS een negatief effect blijven hebben", aldus directeur-generaal Sigrid de Vries.

"Die importheffingen gaan autofabrikanten wel echt voelen", zegt Luman. Hij wijst erop dat 15 procent al veel hoger is dan de 2,5 procent van vóór 2 april. "Bedrijven hebben voorraden aangelegd, dus de impact ervan verspreidt zich, maar de winst van bedrijven staat echt wel onder druk."

Historische verandering

Volgens ING-econoom Luman ondergaat de auto-industrie momenteel een historische verandering, die niet alleen te maken heeft met de importheffingen. "De Europese auto-industrie moet de overgang maken naar elektrisch rijden, en daar zorgt China voor flinke concurrentie. De laatste uitdaging is dat de verkoop van auto's al een stuk lager ligt dan voorheen."

Ook Kuijpers ziet die ontwikkelingen. "Voor de fabrikanten is het lastig: je concurreert met China en in West-Europa heb je dan ook nog te maken met stijgende productiekosten, en een tegenvallend consumentenvertrouwen waardoor verkopen tegenvallen."

Veel autofabrikanten zijn volgens Luman en Kuijpers al druk bezig om de impact van de importheffingen zo klein mogelijk te houden. "Fabrikanten kijken of ze bijvoorbeeld meer in de VS kunnen produceren dan hier, zodat je niet voor alle onderdelen de importheffing betaalt", zegt Luman. "Dan moet je echt aan de knoppen van je productie draaien."

Maar het verplaatsen van de productie naar de VS gaat autofabrikanten volgens Kuijpers ook veel geld kosten. Veel fabrikanten zijn nog huiverig om die nieuwe investeringen te doen, omdat een echt handelsakkoord er nog niet is. "Het is nog spannend of dit percentage van 15 procent echt blijft staan. Je ziet daarom wel dat autofabrikanten een slag om de arm houden."

Drie inspectiediensten van het Rijk dringen bij de demissionaire ministers van Asiel en Migratie opnieuw aan op verbetering van de situatie van kinderen in de noodopvang voor asielzoekers.

Dat deden ze in 2023 ook al, maar er is sindsdien te weinig verbeterd, aldus de Inspectie Justitie en Veiligheid, de Inspectie van het Onderwijs en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.

Het aantal kinderen in noodopvanglocaties is in twee jaar tijd "fors" gestegen, constateren de inspecties. In augustus 2023 waren het er bijna 4000, dit voorjaar meer dan 7000. Dat zijn voor een belangrijk deel - maar niet alleen - kinderen die zonder familie naar Nederland zijn gekomen.

Niet goed begeleid

In 2023 schreven deze inspecties dat kinderen in de noodopvang geen goed onderwijs kregen en niet goed worden begeleid. Ook was er te weinig zicht op hun gezondheid en veiligheid en hadden de kinderen te lijden onder het gebrek aan privacy.

Dat had te maken met het tijdelijke karakter van de noodopvang. Daaraan worden lagere eisen gesteld dan aan reguliere, vaste opvangplekken.

De toenmalige verantwoordelijk staatssecretaris Van der Burg erkende dat de tijdelijke opvang "niet op alle punten voldeed", maar dat er hard werd gewerkt aan het regelen van voldoende vaste opvangplekken.

Aanbevelingen

De inspecties vragen de ministers ervoor te zorgen dat verblijf in noodopvang van deze groep geen belemmering meer is voor toegang tot zorg en onderwijs.

Ook moeten de ministers duidelijk maken hoe en op welke termijn ze de afhankelijkheid van noodopvang afbouwen. Een stabiele, meerjarige financiering voor het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers is daarvoor een randvoorwaarde, aldus de inspecties.

In het huis van een dierenarts in Friesland zijn zestien verwaarloosde honden, acht katten en een konijn in beslag genomen. De Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn (LID) en politie ontdekten ook botten, schedels en het karkas van meerdere dieren bij de vrouw thuis.

Alle levende dieren zijn naar opvanglocaties gebracht. Het Openbaar Ministerie buigt zich nog over de zaak en de eventuele gevolgen voor de dierenarts.

Geen water

De honden in de woning hadden volgens de LID geen toegang tot drinkwater. Dat gold ook voor een teef met vijf pups. Sommige dieren hadden volgens de inspectiedienst ernstige klitten en vervuilde vachten. Een vijftal honden zou zijn opgesloten in een vervuilde hal en badkamer zonder ventilatie.

In een schuur achter de woning zaten zes magere katten zonder eten of drinken, stelt de LID. De kattenbakken zaten vol met ontlasting en onder een laag schimmel. In een kleine aanbouw, een soort bijkeuken, zaten nog twee vermagerde katten zonder water en voedsel en met een vervuilde kattenbak.

'Zeldzaam'

In het hooi in een schuur ontdekte een inspecteur een kadaver van een kat, drie konijnenschedels en enkele losse botten. "Eens in de zoveel tijd komen we zoiets tegen", zegt Jelko de Ruijter van de LID tegen Omrop Fryslân. "Maar iets van deze ernst is zeldzaam, helemaal omdat het in dit geval een dierenarts betreft."

Het is nog niet duidelijk of de vondst van de verwaarloosde en overleden dieren gevolgen gaat hebben voor de carrière van de vrouw, schrijft de regionale omroep.

Beyoncé sloot afgelopen zondag haar Cowboy Carter-concertreeks af in Las Vegas. De tournee heeft 407,6 miljoen dollar (bijna 352 miljoen euro) in het laatje gebracht en is daarmee de meest succesvolle countrytour ooit. Dat blijkt uit de Boxscore-cijfers van het Amerikaanse muziekweekblad Billboard.

De 43-jarige muziekster schreef twee keer geschiedenis. Ze is wereldwijd de eerste vrouw en de eerste Amerikaanse artiest (man, vrouw, solo of groep) die twee tours heeft afgerond die beide meer dan 400 miljoen dollar opbrachten.

Haar vorige tour, de Renaissance-tour uit 2023, bracht 579,8 miljoen dollar op. Andere artiesten die ook deze mijlpaal bereikten, zijn onder andere de Britse groepen Coldplay, The Rolling Stones en zanger Ed Sheeran.

Beyoncé speelde tijdens haar laatste concertreeks 32 shows binnen drie maanden en verkocht 1,6 miljoen tickets wereldwijd. Daarmee is de tournee ook nog eens de tour die het snelst de 400 miljoen dollar bereikte.

Cowboy Carter

Countryalbum Cowboy Carter kwam vorig jaar maart uit. Beyoncé Knowles, die sinds haar huwelijk met Jay-Z (echte naam Shawn Carter) ook Carter als achternaam voert, werkt daarop samen met verschillende artiesten, onder wie countryiconen Dolly Parton en Willie Nelson.

Begin dit jaar won Beyoncé als eerste zwarte vrouw een Grammy voor het beste countryalbum. Cowboy Carter en Renaissance vormen de eerste twee albums van een genre-overschrijdende trilogie waarin de zangers de zwarte oorsprong van verschillende muziekgenres verkent. Renaissance won de Grammy voor het beste dancealbum.

Country

De zangeres, geboren in de zuidelijke staat Texas, heeft een moeilijk verleden met het countrygenre. In 2016 trad Beyoncé onaangekondigd op met de Dixie Chicks tijdens de Country Music Awards (CMA's), met het countrynummer Daddy Lessons. Meerdere countryfans lieten zich na het optreden online racistisch uit over de zangeres, schrijft de Amerikaanse krant The Hill.

Meerdere zwarte artiesten voelen zich niet welkom in de wereld van de countrymuziek. Het zou voor hen ook moeilijk zijn om daarin door te breken, omdat het genre zich vooral richt op witte fans, schrijft de nieuwssite NBC News.

Bij het verschijnen vorig jaar van de single Texas Hold 'Em van Beyoncé's countryalbum waren de reacties verdeeld. Een lokaal countryradiostation, KYKC, weigerde haar single te draaien toen een fan daarom vroeg. De fan ontving een e-mail van het radiostation met de boodschap: "Wij spelen geen Beyoncé bij KYKC, omdat we een countrymuziekstation zijn."

In reactie daarop werd een petitie opgezet die alle countryradiostations opriep om Beyoncé's singles te spelen. Die werd meer dan 30.000 keer ondertekend.

"De countrymuziekindustrie moet afrekenen met haar eigen racisme en anti-zwartheid", schreef de organisator in de petitie. "Het moet de wortels van het genre in de zwarte geschiedenis erkennen en zwarte artiesten vieren die iets heroveren dat oorspronkelijk vanuit hun gemeenschap voortkomt."

Het radiostation stelde in een reactie op de discussie dat het van Beyoncé houdt en haar muziek op zusterstations wel speelt. Ze zouden simpelweg geen weet hebben gehad van haar nieuwste countryalbum.

Country Music Awards

Ook vorig jaar, toen Cowboy Carter niet werd genomineerd bij de Country Music Awards, was de teleurstelling groot. Veel artiesten en fans spraken hun steun uit voor de zangeres.

"Als Beyoncé wel een nominatie voor album van het jaar had gekregen bij de CMA's, zou ze geschiedenis hebben geschreven als eerste zwarte vrouw met een nominatie in die categorie", schreef muziekplatform Rolling Stone. "Na bijna zes decennia is dat geen prijs meer om voor te vechten. Het is een grove omissie. De geschiedenis van countrymuziek zit vol met dat soort dingen."

De zangeres zegt meer dan vijf jaar te hebben gewerkt aan Cowboy Carter. "Dit album komt voort uit het gevoel dat ik niet welkom was, en dat was ik duidelijk ook niet", schreef de zangeres vorig jaar op Instagram. Ze hoopt dat "het ooit irrelevant zal zijn om het te hebben over het ras van artiesten als het gaat om muziekgenres".

Het leek een ware revelatie in 2010: in een Californisch meer waren bacteriën ontdekt die giftig arseen gebruiken in hun DNA - in plaats van fosfor, zoals al het andere leven op aarde. Maar vijftien jaar later heeft vaktijdschrift Science de publicatie waarin de ontdekking werd gedeeld ingetrokken, tot verbijstering van de ontdekkers en vakgenoten.

De ontdekking werd in 2010 breed uitgemeten in een hoogdravend persbericht en een persconferentie, georganiseerd door NASA. De ontdekker, Felisa Wolfe-Simon, werd als astrobioloog gefinancierd door de ruimtevaartorganisatie. De vondst had volgens NASA ook gevolgen voor de zoektocht naar buitenaards leven. Deze micro-organismen leken immers iets buitenaards te doen. "We hebben de deur op een kier gezet naar wat mogelijk is bij leven elders in het universum", hield Wolfe-Simon de verzamelde pers voor.

Maar snel na het klaroengeschal barstte de kritiek los. Het artikel in Science in juni 2011, enkele maanden na de persconferentie, ging al meteen gepaard met technische commentaren van andere onderzoekers. Die stelden dat bepaalde experimenten die de claim van arsenicum-gebaseerd leven konden ondersteunen niet waren gedaan.

Ook zou het DNA van dat soort microben uiteenvallen als het met water in aanraking kwam. Verscheidene microbiologen wezen op andere problemen met de studie. Er zou sprake kunnen zijn van contaminatie met fosfor. En het DNA was mogelijk niet voldoende geïsoleerd voor de analyse.

Wetenschapsjournalisten pikten de kritiek op en in sneltempo zag Wolfe-Simon zichzelf weggezet als een paria in haar veld. Ze richtte zich vervolgens op een muzikale carrière als hoboïst en hielp startups die zich met biotech bezighielden.

Vooruitspoelend naar nu. Sinds vorig jaar doet Wolfe-Simon weer onderzoek naar bacteriën. Deze keer microben met magnetische eigenschappen, met wederom financiering van NASA. Aanleiding voor de New York Times om haar verhaal nog eens uitgebreid te vertellen.

Kort daarna besloot Science de omstreden publicatie uit 2011 terug te trekken. De reden dat dat nu pas gebeurt: de criteria voor het terugtrekken van artikelen zijn veranderd sinds 2010 volgens hoofdredacteur Holden Thorp. "Science gelooft dat de belangrijkste conclusie van de paper is gebaseerd op gebrekkige data."

Die beslissing van Science stuit nu echter ook weer op felle kritiek. Een van de co-auteurs van de omstreden studie, Ariel Anbar, houdt vol dat er geen fouten in de studie zaten, alleen dat de data op verschillende manieren konden worden geïnterpreteerd. "Je trekt niet een artikel terug vanwege een dispuut over de interpretatie van de data", zegt hij. "Als je dat gaat doen, moet je de helft van alle wetenschappelijke literatuur intrekken."

Gevaarlijke beslissing

Anbar en Wolfe-Simon krijgen bijval van vakgenoten over de hele wereld. Ook de Nederlandse astrobioloog Inge Loes ten Kate vindt dat ze niet eerlijk zijn behandeld. "Bij mijn weten heeft niemand ooit de studie exact herhaald. Dat zou de enige manier zijn om inderdaad te kunnen zeggen dat de data niet kloppen. Science suggereert nu dat er geknoeid is met de data. Dat is niet zo."

Ten Kate sluit niet uit dat de beslissing van Science te maken heeft met de door sommigen ongewenste comeback van Wolfe-Simon. Een gevaarlijke beslissing, vindt ze. "Als de hoofdredacteur zonder wetenschappelijke hoor en wederhoor zomaar artikelen kan terugtrekken die hem niet bevallen, kunnen we de wetenschap wel opdoeken."

Op die manier zijn bijvoorbeeld covid-, klimaat- en genderonderzoek straks ten dode opgeschreven, waarschuwt Ten Kate. "Binnen de wetenschappelijke community controleren we elkaars onderzoek, en dat gebeurt zo integer mogelijk. De hoofdredacteur vindt kennelijk dat hij boven de wetenschap staat."

Bij opgravingen in de binnenstad van Gouda hebben archeologen inmiddels 180 graven met skeletresten gevonden. Ook werd een kist gevonden met daarin de resten van meerdere mensen, meldt de gemeente. Eerder vandaag stond de teller nog op 140 graven.

In de Agnietenstraat, waar de vondst werd gedaan, lag vroeger een kerkhof voor mensen die aan de pest overleden. De resten verkeren in opvallend goede staat en zijn vooral afkomstig van ouderen en kinderen. Ze worden onderzocht en daarna overgebracht naar het archeologisch depot van de gemeente.

De archeologen hebben een gebied van 35 meter afgegraven. Na het veiligstellen van de resten start de gemeente met het vervangen van het riool. Ook krijgt de straat een vernieuwde uitstraling met meer groen.

De 180 graven werden gevonden op vijf verschillende dieptes, zegt wethouder Thierry van Vugt. "Dat is best bijzonder." Verder liggen er "ontzettend veel graven" bij elkaar. "Bijvoorbeeld elf kisten op twee vierkante meter."

Rijke historie

De verwachting was dat de archeologen bijzondere vondsten zouden vinden. "De Agnietenstraat en omgeving hebben altijd een grote rol gespeeld in de geschiedenis van Gouda", schrijft de gemeente.

Eerdere graafwerkzaamheden leverden onder meer resten van de 14e-eeuwse stadsmuur op en sporen van het Maria Magdalenaklooster uit de 15e of 16e eeuw.

Na de Reformatie werden de kloostergebouwen deels gesloopt en deels hergebruikt. In de Agnietenstraat kwam een pesthuis, met daarachter het pestkerkhof. Tijdens de pestepidemieën in de 17e eeuw zijn hier honderden slachtoffers begraven, vooral in 1625 en 1635. Het kerkhof is later deels geruimd, maar een deel van de graven lag nog onder de grond, schrijft Omroep West.

Wetenschappelijk onderzoek

De gemeente Gouda doet mee aan een wetenschappelijk onderzoeksproject naar de pest. Monsters uit het menselijk botmateriaal zullen door het LUMC in Leiden en het Amerikaanse Harvard worden onderzocht op DNA.

De resultaten van dit onderzoek worden op z'n vroegst over twee jaar verwacht.

De maatregelen die het demissionaire kabinet heeft aangekondigd tegen Israël roepen stevige reacties op bij oppositiepartijen, aan beide kanten van het politieke spectrum. PVV-leider Wilders spreekt bijvoorbeeld van "een steunbetuiging aan de beesten van Hamas".

Volgens de voorman van de PVV, die altijd vierkant achter Israël staat, hebben de mensen in de Gazastrook niks aan "sancties en haat tegen Israël". "Het is precies wat Hamas wil."

GroenLinks-PvdA vindt het tegenovergestelde. "Dat het kabinet zo lang heeft gewacht met sancties is beschamend", zegt Kamerlid Piri. Volgens haar is Israël "al maanden bezig met uithongeren, vernietigen en verdrijven van Palestijnen in Gaza". Ze vindt dan ook dat de "bescheiden" strafmaatregelen niet in verhouding staan "tot de ernst van de Israëlische oorlogsmisdaden".

Volledig wapenembargo

Het kabinet kondigde gisteravond maatregelen aan tegen Israël. Demissionair minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken omschreef de situatie in Gaza als "onverdraaglijk en onverdedigbaar". Daarom wordt de Israëlische ambassadeur weer op het matje geroepen en stelt Nederland een inreisverbod in tegen de extremistische ministers Smotrich en Ben-Gvir.

Piri stelt verregaandere maatregelen voor. Ze pleit onder meer voor het stopzetten van de handel met illegale nederzettingen, een tijdelijk volledig wapenembargo en het erkennen van Palestina als staat. Piri stelde voor het zomerreces in de Kamer ook al voor om een algeheel wapenembargo in te stellen. Dat deed toen veel op stof opwaaien, omdat het ook raakt aan de verdediging van Israël.

D66 sluit zich grotendeels aan bij GroenLinks-PvdA. Kamerlid Paternotte stelt dat het kabinet wel "harde woorden" gebruikt, maar met "zachte daden" komt. "De regering-Netanyahu is bezig Gaza etnisch te zuiveren, en maakt daar niet eens een geheim van." Zijn partij pleit voor een wapenembargo (met een uitzondering voor het luchtafweersysteem Iron Dome) en het erkennen van de Palestijnse staat (net zoals Frankrijk onlangs aankondigde).

Europese handelsvoordelen

Zowel GroenLinks-PvdA als D66 pleit ook voor het opschorten van de Europese handelsvoordelen die Israël geniet. Premier Schoof zei gisteren overigens al dat hij zich hard ging maken voor maatregelen in EU-verband, "bijvoorbeeld op het gebied van handel". Mogelijk wordt hier vandaag meer over bekend, want vanmiddag worden de afspraken tussen Israël en de EU over het toelaten van noodhulp geëvalueerd.

Wilders laat op X weten wat hij daarvan vindt. "Veeg Hamas volledig van de kaart en negeer de 'nuttige idioten' van de EU." Niet in taalgebruik, maar wel in standpunt heeft de PVV de SGP aan zijn zijde in de Tweede Kamer. "Israël verdient steun, geen sancties, in de strijd tegen kwaadaardige, duistere machten die haar bestaan blijven bedreigen", zegt Kamerlid Van Dijk.

Volgens het SGP-Kamerlid kan het "intense, menselijk leed" stoppen door de Israëlische gijzelaars vrij te krijgen, Hamas van het toneel te laten verdwijnen en humanitaire hulp "royaal" de Gazastrook in te sturen.

Vorige week probeerde een deel van de Kamer een debat te organiseren over Gaza met minister Veldkamp. Een meerderheid stemde daar toen niet mee in. Inmiddels is er nieuw voorstel gedaan om te debatteren; later vandaag wordt duidelijk of er nu wel een meerderheid is om de Kamer terug te roepen van reces voor een debat.

Het is onrustig in de fractie van de rechts-extremistische AfD in Noordrijn-Westfalen, de grootste deelstaat van Duitsland. De positie van de 'gematigde' leider Martin Vincentz staat onder druk, doordat de afgelopen dagen een intrige over een van zijn vertrouwelingen naar buiten kwam. Achter deze lokale ruzie gaat een machtsstrijd schuil, die invloed kan hebben op de koers van de gehele partij.

Vincentz is al jaren fractievoorzitter in Noordrijn-Westfalen (NRW) en wordt gezien als een relatief milde AfD'er. De politicus en arts uit zich in minder extremistische en pro-Russische bewoordingen dan veel partijgenoten. Ook nam hij stelling tegen radicale figuren in de partij, die door de veiligheidsdienst als extreemrechts wordt gezien.

Zo heeft de AfD NRW onder leiding van Vincentz onlangs na een lange procedure de omstreden Matthias Helferich uit de partij gezet. Helferich kwam herhaaldelijk in het nieuws met racistische en extreemrechtse uitlatingen en noemde zich eens "het vriendelijke gezicht van het nationaalsocialisme", naar eigen zeggen ironisch bedoeld. De AfD'er vecht die uitzetting aan. Ondertussen is en blijft hij ook nog lid van de Bondsdag in Berlijn.

Helferich heeft volgens Duitse politiek journalisten nog altijd een sterke machtsbasis in Noordrijn-Westfalen. Zijn radicale kamp zal de kans om Vincentz pootje te lichten daarom met beide handen aangrijpen. Dat moment heeft zich nu aangediend. "De ondergang van Vincentz is begonnen", schreef Helferich op X.

Belastend materiaal

Wat is er gebeurd? Dit weekend kwam naar buiten dat de woordvoerder van AfD NRW is ontslagen. Deze Kris Schnappertz zou een medewerker hebben opgedragen belastend materiaal te verzamelen over de vicefractievoorzitter van AfD NRW. Het precieze doel daarvan is niet duidelijk.

Deze medewerker zou hiervoor geld en 'steun van de partij' ontvangen, liet hij aan Spiegel weten. Ook tegen deze AfD'er loopt een uitzettingsprocedure, omdat hij zonder medeweten van de partij als vrijwilliger voor Oekraïne aan het front zou hebben gevochten. Tamelijk opvallend, in een Ruslandgezinde partij. Die procedure zou worden stopgezet, was de belofte.

Volgens deze medewerker was Vincentz op de hoogte van dit plan. Duitse media melden dat binnen de partij een brief rondgaat waarin de deelstaatpartijleider daarom wordt opgeroepen te vertrekken. Vincentz heeft tot nu toe alle mediaverzoeken afgehouden. Het uitblijven van een weerwoord versterkt intussen de verdachtmaking, die door Helferich gretig online wordt verspreid.

Vaker machtsstrijd

Het is niet voor het eerst dat een strijd tussen relatief gematigde en radicale AfD'ers aan het licht komt. Sinds de oprichting in 2013 woedt deze interne strijd met regelmaat op. En de gematigde AfD'ers lijken het keer op keer af te leggen tegen de radicale stemmen.

Medeoprichter Bernd Lucke, die als liberaal gold, verliet in 2015 gedesillusioneerd de partij, omdat de AfD te radicaal zou zijn geworden. Zijn opvolger Frauke Petry probeerde eveneens de partij 'burgerlijker' te positioneren, maar raakte daarbij in conflict met de extreemrechtse Flügel rond de Thuringse AfD-voorman Björn Höcke. Ook Petry delfde het onderspit en verliet de partij.

Diezelfde Flügel werd door het daaropvolgende bestuur gedwongen zichzelf op te heffen, maar lieden als Höcke bleven. Nadat hij vorig jaar met zijn Thüringse AfD-afdeling voor het eerst de grootste werd bij deelstaatverkiezingen, is zijn comeback compleet.

De landelijke partijleiders omarmen inmiddels Höcke en andere radicale figuren die eerder nog uit de fractie waren gezet. Radicale termen als 'remigratie' zijn gemeengoed geworden, relativering van het naziverleden wordt niet geschuwd. Mede hierom besloot de veiligheidsdienst de AfD als 'extremistisch' te bestempelen.

Hoewel Noordrijn-Westfalen naar inwonertal de grootste deelstaat is, is de AfD er vergeleken met Höckes Thüringen een kleine speler. In het deelstaatparlement, gekozen in 2022, leidt hij de kleinste fractie met slechts 12 van de 195 zetels.

Juist nu bevindt de AfD in Noordrijn-Westfalen zich in een verkiezingscampagne. Over twee maanden vinden lokale verkiezingen plaats. Een interne strijd kan daarbij roet in het eten gooien. Door openlijk geruzie tussen de twee kampen over de kieslijst in Düsseldorf werd de partij al bijna uitgesloten van de gemeenteraadsverkiezingen aldaar.

Bij tegenvallend resultaat zal de druk op Vincentz toenemen om op te stappen. Zijn tegenstander Helferich staat al handenwrijvend in de coulissen. Op X, waar zijn achterban breed vertegenwoordigd is, deelde hij trots een poll over Vincentz' opvolger. De meeste stemmen gingen naar hem.

De vogelopvang in Utrecht draait deze zomer overuren. Vooral veel gierzwaluwen worden binnengebracht. "De afgelopen weken hebben we meer dan veertig gierzwaluwen opgevangen", vertelt Kerstin Steinhart, beheerder van de vogelopvang.

De zorg voor de vogels is intensief. Iedere twee uur moeten de gierzwaluwen een voor een gevoerd worden. "Op sommige dagen zijn we met drie mensen alleen maar met voeren bezig geweest. Gemiddeld ben je drie minuten per vogel kwijt, dus reken maar uit", zegt Steinhart tegen RTV Utrecht.

Zo wordt gekeken of een gierzwaluw kan uitvliegen:

Dat er zo veel gierzwaluwen worden opgevangen, heeft te maken met de hoog oplopende temperaturen in de nestkastjes. Tuin- en vogelliefhebbers hangen de nestkastjes vaak op de verkeerde plekken op. "De kastjes moeten op het noorden of noordoosten hangen", zegt Steinhart.

Kastjes met weinig schaduw zijn een groot gevaar voor de vogels. "Door de hitte vallen ze letterlijk uit hun nest. De keus is levend verbranden of op de grond belanden."

Bovendien kunnen de jonge gierzwaluwen die op de grond vallen, niet meer wegkomen. Hun pootjes zijn te kort om te lopen en kunnen daardoor niet op de grond overleven. "Gierzwaluwen poepen, plassen, paren, eten en slapen in de lucht", zegt Steinhart.

Uitvliegen

Mensen die de vogeltjes op de grond vinden, brengen ze vaak naar de vogelopvang. Op dit moment verblijven er nog zeventien, waar ze door goede zorg weer op sterkte worden gebracht. Daarna vliegen ze weer uit. "Dat is nodig, we hebben ruimte nodig", zegt Steinhart.

Ze wil mensen op het hart drukken de kastjes alleen op geschikte plekken met schaduw op te hangen. "Hang de vogelkastjes op drie meter hoog aan de noordkant of op het noordoosten van de tuin. En zorg dat de opening van het kastje op hooguit twee centimeter zit, zodat de gierzwaluw er makkelijk uit kan vliegen."

India claimt drie terroristen te hebben gedood die betrokken waren bij de aanslag op toeristen in de regio Kashmir, in april. De drie werden volgens de Indiase minister van Binnenlandse Zaken gedood bij een legeroperatie in bergachtig gebied op zo'n dertig kilometer ten oosten van Srinagar, de hoofdstad van Kashmir.

Minister Shah deed zijn uitspraken in het Indiase parlement. Het is niet bekend hoeveel terroristen er in totaal betrokken waren bij de aanslag. India stelt dat nu alle terroristen zijn gedood.

Gisteren meldde het leger al de dood van de drie aanslagplegers na een "intens vuurgevecht". Volgens India hadden de gedode mannen de Pakistaanse nationaliteit. Vanuit Pakistan is er nog niet gereageerd op die claim.

Bij de aanslag in april kwamen 26 mensen om, de meeste slachtoffers waren hindoe-toeristen. De terreuraanval bleek de opmaat voor de hevigste confrontatie in decennia tussen India en Pakistan.

India beschuldigde al snel na de aanslag buurland Pakistan van betrokkenheid. Islamabad weersprak die beschuldiging, waarna de spanningen tussen de kernmachten snel opliepen.

Het leidde vier dagen lang tot aanvallen over en weer, onder meer vanuit de lucht en met artillerie. Na bemiddeling van onder meer de VS werden de aartsrivalen het eens over een staakt-het-vuren.

Kashmir wordt sinds de Indiase onafhankelijkheid in 1947 door zowel Pakistan als India in zijn geheel geclaimd. Beide landen besturen ieder een deel van de regio, die als enige in India een moslimmeerderheid heeft.

Correspondent Zuid-Azië Devi Boerema:

"Er lag de afgelopen maanden veel druk op Indiase autoriteiten om de daders van de aanslag in Pahalgam te pakken. De veiligheidsdiensten kregen veel kritiek, omdat drie mannen ogenschijnlijk zo makkelijk een aanslag konden plegen op een populaire toeristische bestemming. Kashmir is met ongeveer een half miljoen militairen de zwaarst beveiligde regio in India, maar het leger kon deze aanslag dus niet voorkomen.

Het is opvallend dat de vermeende daders nu volgens de Indiase autoriteiten relatief dicht bij de hoofdstad Srinagar zijn gedood. Inlichtingendiensten hielden er nog rekening mee dat ze meteen na de aanslag terug waren gegaan naar Pakistan. India meldde ook al meteen dat de daders uit Pakistan kwamen, maar onafhankelijk bewijs daarvoor is nog niet geleverd.

Minister Shah van Binnenlandse Zaken zei daarover dat ze zeker zijn van de identiteit van de mannen die nu gedood zijn. Hun Pakistaanse ID-gegevens zijn bekend en op het lichaam van de mannen zijn snoepjes gevonden die in Pakistan zijn gemaakt. Volgens de minister zijn de mannen ook geïdentificeerd door lokale inwoners die hen geholpen zouden hebben. Doordat de mannen gedood zijn hoeft er geen bewijs meer geleverd te worden in een rechtszaak tegen hen."