Aggregator

Nederlanders komen steeds meer onder mentale druk te staan, waarschuwt de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS). Volgens de Raad "leven we in een 'hypernerveuze samenleving' waarin prestatiedruk, versnelling en individualisme zijn doorgeschoten en het welzijn van jong en oud ernstig bedreigen".

Zo noemt de Raad dat het tegenwoordig bijvoorbeeld de norm is dat mensen binnen enkele minuten op ontvangen berichten reageren, of dat een pakket binnen een dag bezorgd wordt. De RVS roept in een advies op om op de rem te trappen en "samen te werken aan een meer ontspannen samenleving".

18 miljard

Volgens de Raad worstelen steeds meer jongeren met prestatiedruk, vallen werkenden uit met burn-outklachten en heeft bijna de helft van de volwassenen ooit een psychische aandoening gehad.

"De gevolgen zijn zichtbaar in overvolle wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg en onzichtbaar in het stille lijden van velen," schrijft de RVS in het advies. De mentale problemen kosten de samenleving zo'n 18 miljard euro per jaar, rekent het adviesorgaan voor.

Dweilen met de kraan open

De 'hypernerveuze samenleving' dringt door in alle aspecten van ons leven, stelt de Raad: werk, school en vrije tijd. "Overal is er de verwachting om beter en sneller te presteren. Tegelijk wordt het individu zelf als enige verantwoordelijk gehouden voor hun eigen geluk."

Voor zover mensen al hulp zoeken, richt die hulp zich nu vooral op individuen en hun weerbaarheid, bijvoorbeeld met trainingen. Maar zolang de samenleving steeds hogere eisen stelt, schrijft de Raad, is dat dweilen met de kraan open. "Met cursussen mindfulness en zelfhulpboeken leggen we het probleem weer bij het individu, maar we moeten het als een samenlevingsprobleem zien", stelt RVS-voorzitter Jet Bussemaker.

Ze wil het probleem bij de wortels aanpakken en stelt dat er een cultuuromslag nodig is. "Dat betekent: niet uitsluitend focussen op individuele oplossingen, maar de samenleving zelf tot rust brengen. Om tot een meer ontspannen samenleving te komen pleit de Raad voor meer verbinding en "alledaagse vertraging". Bijvoorbeeld door ruimte te maken voor "lege tijd": momenten waarin niets hoeft op werk, op school, en ook in de vrije tijd. "Zulke tijd schept ruimte voor creativiteit, bezinning en echt contact."

Recht om onbereikbaar te zijn

Volgens Bussemaker is het belangrijk dat op allerlei terreinen veel verandert en dat het gesprek over mentale gezondheid gevoerd wordt. "We moeten met elkaar nadenken over hoe we het beter met elkaar kunnen doen." Zo denkt ze dat er winst geboekt kan worden door bijvoorbeeld minder administratiedruk, waardoor werknemers zich kunnen richten op het deel van hun werk dat ze echt leuk vinden, of het verbeteren van de werk- en privébalans.

De RVS-voorzitter kijkt daarbij ook naar landen als Frankrijk en Australië, waar werknemers het recht hebben om onbereikbaar te zijn buiten werktijd. "Een klein begin kan een grotere beweging met zich meebrengen", stelt Bussemaker.

Want het tot rust brengen van de samenleving is "geen luxe", maar "keihard nodig" voor de toekomst. "Hoe we die verandering precies invullen moeten we gezamenlijk ontdekken. Alleen samen kunnen we de mentale volksgezondheid herstellen", aldus de RVS.

In today’s “News from the Dystopia” segment, we have a story about fighting retail theft with drones. It centers on Flock Safety, a company that provides surveillance technologies, including UAVs, …read more

Vorig jaar belandde een recordaantal 65-plussers op de spoedeisende hulp (SEH) in het ziekenhuis na een val. Dat blijkt uit cijfers van VeiligheidNL. In 2024 ging het naar schatting om ruim 300 gevallen per dag. Van de ouderen komen vrouwen veel vaker op de SEH terecht dan mannen.

In totaal is twee derde van de ouderen die na een val op de SEH belanden vrouw. "Met het ouder worden verliezen vrouwen meer spierkracht, hebben zij vaker chronische ziekten en gebruiken zij meer medicijnen dan mannen", zegt hoogleraar Valpreventie Nathalie van der Velde.

Na de overgang neemt de kans op botontkalking bij vrouwen snel toe waardoor ze sneller iets kunnen breken. Vrouwen hebben vaker botbreuken en bij mannen gaat het vaker om hersenletsel. Dat komt volgens Van der Velde doordat mannen op latere leeftijd soms nog klussen "en bijvoorbeeld van een ladder vallen".

Hoewel vrouwen nog steeds vaker vallen, stijgt het aantal ernstige letsels bij mannen snel. Dat heeft volgens de hoogleraar mede te maken met hun toegenomen levensverwachting.

Gebroken heup

Vorig jaar overleden dagelijks gemiddeld twintig mensen doordat ze per ongeluk vielen, struikelden of uitgleden, een stijging van vijf procent ten opzichte van 2023 en vier keer zoveel als 35 jaar geleden. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Ruim de helft van de overledenen (56 procent) had een gebroken heup als belangrijkste verwonding. In 21 procent van de gevallen ging het om een verwonding aan het hoofd.

Het leeuwendeel van de overledenen was 70 jaar of ouder. Bijna de helft (45 procent) was tussen de 80 en 90 jaar. 36 procent was 90 jaar of ouder.

Bij een aanslag in een kerk in de Amerikaanse staat Michigan zijn vijf doden gevallen, onder wie de schutter. Ook raakten meerdere mensen gewond. Na de schietpartij stak de schutter het kerkgebouw volgens de politie in brand.

Volgens de politie ramde de 40-jarige man met een pick-uptruck de ingang van de mormoonse kerk in de plaats Grand Blanc, waar op dat moment honderden mensen aan het bidden waren. De dader stapte uit het voertuig en opende het vuur op de menigte.

Het vuur was zo heftig dat de hulpdiensten het gebouw niet snel konden doorzoeken:

Nadat de schutter de brandende kerk had verlaten zetten twee agenten de achtervolging in. In het vuurgevecht dat volgde werd de man doodgeschoten. De politie kon nog niets zeggen over een mogelijk motief. Zijn woning, in een plaats in de buurt, is doorzocht. Het is niet duidelijk of hij een lid was van de kerkgemeenschap.

Het kerkgebouw stond enkele uren in brand voordat de brandweer het vuur kon blussen. Hulpverleners sluiten niet uit dat in de ravage nog meer slachtoffers worden gevonden. De kapel van de kerk is volledig verloren volgens een politiewoordvoerder.

Kerken en gebedshuizen zijn vaker het doelwit van schietpartijen in de VS. In augustus kwamen bij een schietpartij twee kinderen om tijdens de mis in de Church of the Annunciation in Minneapolis.

Met ruim 97 procent van de stemmen geteld gaat de pro-Europese partij PAS aan kop bij de Moldavische parlementsverkiezingen. De partij van president Maia Sandu komt uit op ruim 49 procent van de stemmen, gevolgd door het pro-Russische 'Patriottische Blok' (25 procent).

Wat dat betekent voor de politieke toekomst van de voormalige Sovjetrepubliek, is op dit moment nog moeilijk te zeggen. Naarmate er meer stemmen geteld worden, neemt de voorsprong van de PAS toe.

Ook worden de stemmen van de Moldavische diaspora, die doorgaans overwegend pro-Europees stemt, vaak als laatste geteld. Ook worden de stemmen voor partijen die de kiesdrempel van 5 procent niet halen onder de overige partijen verdeeld.

Bij de parlementsverkiezingen vier jaar geleden behaalde PAS een absolute meerderheid, maar door de negatieve economische gevolgen van de Russische invasie in Oekraïne leek het pro-Europese optimisme een knauw te hebben gekregen. Bij een referendum over de vraag of de EU-integratie in de Moldavische grondwet moest worden opgenomen, won het ja-kamp met een minimaal verschil.

Desinformatiecampagnes

Moskou speelde handig in op dat sentiment met grootschalige desinformatiecampagnes. In aanloop naar de verkiezingen van vandaag trok Rusland opnieuw alles uit de kast om Moldavië in het Kremlin-kamp te krijgen. Oekraïense inlichtingendiensten beweren dat Moskou daar zo'n 300 miljoen euro voor heeft uitgetrokken.

Dat was volgens velen dan ook de kernvraag van deze verkiezingen: blijft Moldavië toewerken naar EU-lidmaatschap, of krijgen eurosceptische en pro-Russische krachten het voor het zeggen? Deze week werden twee pro-Russische partijen nog door de kiesraad uitgesloten.

Ze zouden gefinancierd worden door de aan het Kremlin gelieerde Moldavische oligarch Ilan Shor. De pro-Russische krachten zien het uitsluiten van de partijen juist als bewijs dat de EU de verkiezingen probeert te beïnvloeden.

Bommeldingen

Bij verschillende stemlokalen buiten Moldavië zijn bommeldingen gedaan. Dat gebeurde onder meer in Roemenië, Spanje, de Verenigde Staten en België. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Moldavië stelt dat Rusland daarachter zit.

Ook in Moldavië werden tientallen incidenten geregistreerd. Het ging daarbij vooral om stembureaus die te laat of te vroeg opengingen, in enkele gevallen waren de stembussen niet correct verzegeld. Ook waren de stemhokjes op enkele locaties verkeerd geplaatst, waardoor kon worden meegekeken als mensen hun stem uitbrachten.

De ouderenzorg op Aruba kraakt in zijn voegen. Ouderen worden in tehuizen verwaarloosd, mishandeld of vastgebonden, terwijl families uit angst zwijgen. Achter gesloten deuren voltrekt zich een stille crisis die nauwelijks wordt uitgesproken, maar steeds meer levens raakt.

Het verhaal van Lea over haar vader legt die werkelijkheid pijnlijk bloot. Haar vader was nog redelijk zelfstandig toen hij in een particulier tehuis werd opgenomen. Binnen een paar weken was hij ernstig verzwakt en moest met spoed naar het ziekenhuis.

'Uitgedroogd en ondervoed'

"Hij lag daar alsof hij meer dood dan levend was," vertelt Lea. "Zijn mond stond open, vol met vliegen, hij was uitgedroogd en ondervoed. Wij hebben vaak gezegd dat hij pijn had, maar de verzorgenden haalden hun schouders op. Eén van hen rolde zelfs met haar ogen." Kort daarna overleed hij.

Lea is de enige van alle families die wij benaderden die bereid was haar verhaal te delen. De anderen haakten af, uit angst voor represailles. Dat illustreert de stilte die rond de misstanden in de ouderenzorg hangt.

"Aruba is klein," zegt vrijwilligster Lourdes Leerdam van het Rode Kruis. "Mensen zijn bang dat hun geliefde slechter behandeld wordt, of dat ze hun baan verliezen als ze klachten indienen."

Slaappillen

Achter die stilte gaan dus schrijnende situaties schuil. Ouderen worden 's nachts met slaappillen rustig gehouden, zodat er minder personeel hoeft te werken. Anderen worden met lakens of riemen vastgebonden aan hun bed om "problemen" te voorkomen.

"Ik heb meegemaakt dat mijn oom de hele nacht lag te roepen om hulp, zonder dat iemand reageerde," vertelt Minerva Huizinga-Santana, branchemanager van het Rode Kruis in San Nicolas. "De volgende dag werd hij pas opgehaald. Kort daarna overleed hij. Het is verschrikkelijk."

De verhalen stapelen zich op. Ouderen met blauwe plekken waarvan niemand kan uitleggen hoe ze ontstaan. Kamers waarin tien mensen opeengepakt liggen "als sardientjes in een blikje", zoals Leerdam het omschrijft. En tehuizen waar maaltijden niet meer zijn dan een stuk brood of rijst met kip, zonder groenten en zonder rekening te houden met een dieet.

De angst om over de wantoestanden te spreken maskeert een bredere crisis. De officiële cijfers zijn alarmerend: bijna één op de vijf Arubanen is ouder dan 65 jaar. Er zijn 21.000 ouderen en maar 200 gesubsidieerde plaatsen in het staatsbejaardentehuis SABA, terwijl honderden ouderen wachten op opname. Particuliere tehuizen vullen het gat, maar die zijn duur en vaak slecht gecontroleerd.

"Die huizen zijn uit de grond gestampt omdat de overheid het niet aankan," zegt mantelzorger Helen Charles, die al decennia in San Nicolas ouderen begeleidt. "Het zijn vaak oude huizen met kleine kamers waar mensen op elkaar gepakt zitten. Er is te weinig personeel en toezicht ontbreekt. Het gaat om wassen en eten, en dat is het."

Het probleem is niet nieuw, maar de vergrijzing maakt het urgenter dan ooit. Vrijwilligers en mantelzorgers trekken al jaren aan de bel, maar structurele hervormingen blijven uit. "Als we zo doorgaan, hebben we binnen vijf jaar een zorginfarct," waarschuwen deskundigen.

Voor families zoals die van Lea komt dat te laat. Haar vader kreeg in zijn laatste weken niet de zorg die hij nodig had. "Mijn vader verdiende beter," zegt ze. En ze stelt de vraag die steeds meer Arubanen zich stellen: wie zorgt er straks voor ons?

Over the years, we’ve brought you many stories of the creative artwork behind electronic event badges, but today we may have a first for you. [Spencer] thinks nobody before him …read more

De Amerikaanse mormonenleider Russell Nelson is gisteren op 101-jarige leeftijd overleden. Hij was de oudste leider uit de geschiedenis van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen, zoals de mormoonse kerk voluit heet. De kerk meldt dat Nelson vredig thuis is overleden.

Nelson werd in 2018 leider van de geloofsgemeenschap, die wereldwijd meer dan 17 miljoen leden telt. De meeste mormonen wonen in de Verenigde Staten en dan vooral in de staat Utah. In Salt Lake City, de hoofdstad van de staat, is het hoofdkantoor van de kerk gevestigd.

Nederland telt volgens de kerk ruim 7000 leden. De enige Nederlandse mormonentempel is in Zoetermeer.

Hartchirurg

Het geloof liep als een rode draad door het leven van Nelson, geboren en getogen in Salt Lake City. De kerkleider werd op 16-jarige leeftijd gedoopt. In 1984 trad hij toe tot het een na hoogste kerkorgaan, het Quorum der Twaalf Apostelen. In het verleden was hij hartchirurg.

Meteen in zijn eerste jaar als kerkleider veroorzaakte Nelson ophef. Hij riep mensen op geen afkortingen voor de geloofsgemeenschap meer te gebruiken, maar alleen de volledige naam te noemen (de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen).

"De Heer mij heeft doen inzien hoe belangrijk de naam is die hij voor zijn kerk heeft geopenbaard", zei Nelson daarover in een verklaring.

Het jaar daarop baarde hij opnieuw opzien door een verbod op het dopen van kinderen van lhbti'ers in te trekken. Ook werden homoseksuele ouders niet langer bestempeld als zondaars die uit de kerk konden worden gezet.

Tegen homohuwelijk

Desondanks was er geen sprake van een progressieve omslag in de mormoonse kerk. Die bleef faliekant tegen het homohuwelijk en trans personen kregen nieuwe beperkingen opgelegd.

Zo gold voor hen al een verbod om zich te laten dopen en daar kwam een verbod op werken met kinderen bij. Ook mogen trans personen niet als priester of leraar in de mormoonse kerk actief zijn.

Meer dan 167 achterkleinkinderen

Nelson kreeg met zijn eerste vrouw Dantzel tien kinderen. Na haar plotselinge dood in 2005 hertrouwde hij met Wendy Watson. Nelson laat acht kinderen, 57 kleinkinderen en meer dan 167 achterkleinkinderen na.

Veel neerslag hoeven we deze week niet te verwachten en het begin van de herfst laat zich vooral van de zonnige kant zien. Alleen maandag en dinsdag valt er af en toe nog een bui. Maandag eerst vooral in het westen en 's middags is juist het oosten de regio waar buien kunnen ontstaan. Die zijn over het algemeen kortdurend en leveren geen stortregens op.

Tijdens de droge momenten overdag is het met temperaturen tussen 16 en 20 graden heel aangenaam buiten, zeker omdat het nauwelijks waait. Eind september zijn temperaturen van 18 graden gemiddeld.

Fris begin van de dag met mist

Het gebrek aan wind heeft in de nacht en vroege ochtend een andere uitwerking. Onder een heldere hemel met soms bijna windstil weer koelt het hard af. Op 2 meter hoogte daalt de temperatuur in het binnenland naar 3 tot 6 graden en aan de grond kan het een graadje vriezen. Dicht bij de kust blijft het iets warmer met 7 tot 10 graden.

Met dit rustige herfstweer kan er gemakkelijk mist ontstaan. Met een beetje pech is het 's ochtends vroeg op sommige plaatsen behoorlijk grijs. In de loop van de dag trekt de mist op en tijdens de middag komt de zon vaak weer aardig tevoorschijn. Het verschil kan op relatief korte afstanden behoorlijk groot zijn. Waar geen mist is ontstaan begint de dag direct al stralend zonnig.

Woensdag en donderdag is de lucht iets droger, waardoor de kans op mist kleiner is en het waarschijnlijk nog een stuk zonniger zal zijn. Ook dan is het 's middags rond 18 graden. Helemaal aan het einde van de week komt er meer bewolking en trekt de wind aan. Vanaf het weekend wordt het waarschijnlijk wisselvalliger met vaker regen.

Ex-orkanen richting Europa

Op deze termijn speelt ex-orkaan Humberto mogelijk nog een rol in de ontwikkeling van het weer. Die ligt op dit moment boven de Atlantische Oceaan ten zuiden van Bermuda. De verwachting is dat de orkaan komende dagen eerst naar het noorden trekt en daarna afbuigt richting Europa.

Afgelopen donderdag trok ex-orkaan Gabrielle over de Azoren en zette vervolgens koers richting Spanje en Portugal. Er is veel regen gevallen en de harde wind en hoge golven zorgden voor schade.

In deze tijd van het jaar kunnen ex-orkanen de weersverwachting in West-Europa behoorlijk onzeker maken. Maar voordat Humberto in de buurt van Europa komt hebben we dus een paar overwegend droge en zonnige herfstdagen.

Seksuele opmerkingen, ongewenste aanrakingen en zelfs aanranding en verkrachting. Het komt allemaal voor op sportclubs. De Pupil, een film over seksueel misbruik door een voetbaltrainer, moet helpen om in gesprek te gaan over seksueel grensoverschrijdend gedrag bij sportverenigingen.

De film van Karin Junger gaat dinsdag in première op het Nederlands Film Festival in Utrecht. De komende tijd organiseert Slachtofferhulp samen met stichting De Stilte Verbroken en gemeenten en sportverenigingen avonden in bioscopen, waar de film aanleiding is om het over het onderwerp te hebben.

"Met impactavonden willen we laten zien wat clubs en gemeenten nog meer kunnen doen om de sociale veiligheid te vergroten", zegt Jiska Dijk van Slachtofferhulp Nederland.

De Pupil is losjes gebaseerd op het autobiografische boek Je ogen verraden je van Steven van der Hoeven, die vanaf zijn twaalfde werd misbruikt door een voetbaltrainer die ook bevriend was met zijn familie. In de film wordt de eveneens 12-jarige Daan ingepalmd door zijn voetbalcoach en seksueel misbruikt.

Dynamiek van seksueel misbruik

"In De Pupil wordt heel inzichtelijk wat de dynamiek is van seksueel misbruik, waarom slachtoffers lang zwijgen en anderen het moeilijk vinden om erop te reageren", zegt Dijk.

Volgens Slachtofferhulp gebeurt er te weinig en zouden de basismaatregelen in de georganiseerde sport verplicht moeten worden gesteld. Zoals een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) voor iedereen die met sporters werkt, vakkundige trainers en coaches, een verenigingsbrede gedragscode en een vertrouwenscontactpersoon, de zogenoemde '4 v's'.

"Zolang deze basismaatregelen niet wettelijk verplicht zijn, blijft inzet op sociale veiligheid in de sport afhankelijk van de bereidwilligheid van clubs en bonden", zegt Dijk. "Dat is onacceptabel: ieder kind heeft recht op een zo veilig mogelijke sportomgeving en goede ondersteuning als het toch misgaat."

Oprichter De Stilte Verbroken

Ook ex-voetballer Renald Majoor zweeg jarenlang over wat hem is overkomen bij de jeugdopleiding van Vitesse. Nadat hij in 2017 zijn verhaal had gedaan in de Volkskrant, richtte hij stichting De Stilte Verbroken op.

"De film geeft een heel realistisch beeld: een trainer die lief is voor zijn pupillen en de omgeving die gek is op deze persoon", vertelt hij. "Maar diegene doet wel dingen die niet kunnen en mogen gebeuren. Dit kan overal gebeuren, niet alleen op een voetbalclub."

Sportkoepel NOC*NSF vraagt zich in een reactie overigens wel af of de eerder genoemde '4 v's' afgedwongen kunnen worden, of dat belonen beter werkt. "NOC*NSF juicht het toe als gemeenten verenigingen stimuleren om aan de 4 v's te voldoen, dat kan op verschillende manieren, vooral door belonen via afspraken in subsidies, maar het zal tijd vragen",

"Want sportverenigingen willen zich hier zeker voor inzetten is onze ervaring, maar missen vaak de middelen en capaciteit, dus als het zover komt, zal daar absoluut ondersteuning voor moeten komen." NOC*NSF helpt verenigingen met advies en gratis opleidingen voor vertrouwenscontactpersonen en integriteitsmanagers bij de bonden.

'Heel realistisch'

Uit het laatst beschikbare onderzoek, uit 2020, blijkt dat 1 op de 7 volwassenen (15,5 procent) als kind met seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport te maken heeft gekregen. Meer dan de helft van hen sprak hier nooit over.

Uit het jaarverslag van het Centrum Veilige Sport van 2024 bleek daarnaast dat er in dat jaar 424 meldingen of adviezen gedaan zijn over seksuele intimidatie, misbruik en online kinderlokken in de sport. Daarbij gaat het om zowel fysieke als verbale intimidatie en misbruik.

In De Nieuwe Kerk in Amsterdam is de schrijverssteen ter ere van Annie M.G. Schmidt onthuld. De "koningin van de jeugdliteratuur" sluit aan bij een rij grote namen uit de Nederlandse literatuurgeschiedenis voor wie in de kerk ook een gedenksteen ligt, zoals Vondel, Bredero en Hooft.

Op de bijeenkomst spraken onder anderen haar zoon Flip van Duijn, burgemeester Femke Halsema van Amsterdam en voormalig cultuurminister Hedy d'Ancona. Van Duijn reageerde gisteren op NPO Radio 5 verrast op de vraag wat zijn moeder er zelf van gevonden zou hebben. "Ik denk dat ze erom had moeten lachen. 'Lekker puh. Ik hoor bij de literatoren'."

De Nieuwe Kerk had op de nationale Annie M.G. Schmidt-dag op 20 mei, de verjaardag van de auteur, al bekendgemaakt dat ze geëerd zou worden. De schrijfster overleed in 1995 op 84-jarige leeftijd, één dag na haar verjaardag.

Schat aan kinderboeken

Op de steen staat een tekening van Annie M.G. Schmidt door Fiep Westendorp, die veel boeken van Schmidt heeft geïllustreerd. "Het is de enige gedenksteen met een tekening erop", zei Van Duijn.

Schmidt behaalde faam met titels als Jip en Janneke, Pluk van de Petteflet, Abeltje, Otje en Floddertje. Ook bekende kinderversjes als Dikkertje Dap zijn van haar hand.

"Annie M.G. Schmidt liet niet alleen een schat aan kinderboeken na, maar ook een indrukwekkend en veelzijdig oeuvre voor volwassenen", schreef De Nieuwe Kerk bij de aankondiging. Schmidt was ook columnist bij Het Parool en schreef musicals, hoorspelen en televisieprogramma's, zoals In Holland Staat een Huis (ook bekend als De Familie Doorsnee) en Ja Zuster, Nee Zuster.

These days, video cards are virtually supercomputers. When they aren’t driving your screen, they are decoding video, crunching physics models, or processing large-language model algorithms. But it wasn’t always like …read more

Iran waarschuwt dat er een "stevig antwoord" zal komen, nu de Verenigde Naties sinds afgelopen nacht weer sancties tegen het land hebben ingesteld. Aanleiding daarvoor zijn de grote zorgen over het Iraanse atoomprogramma. Westerse landen benadrukken dat de weg naar diplomatie nog open ligt.

Om 02.01 uur verliep een deadline voor een akkoord tussen Iran en de onderhandelingspartners namens de VN: Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Die drie landen, de Europese 3 genoemd, stellen dat Iran het nucleaire akkoord uit 2015 heeft geschonden. In dat akkoord werd onder meer afgesproken dat Teheran niet verder zou gaan met het ontwikkelen van een kernbom.

EU-buitenlandchef Kallas zegt dat de nieuw ingestelde sancties "niet het einde mogen betekenen van de diplomatie met Iran over de nucleaire kwestie". Ze zegt dat ze er bij Iran op zal blijven aandringen om de samenwerking met het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) te hervatten. In juli schortte Iran die op, na grootschalige militaire aanvallen van Israël en de Verenigde Staten op het Iraanse nucleaire programma.

Ook Duitsland, het VK en Frankrijk zeggen dat ze in gesprek willen blijven met Iran. "Onze landen zullen diplomatieke wegen en onderhandelingen blijven volgen. Het opnieuw instellen van de VN-sancties betekent niet het einde van diplomatie", zeggen de ministers van Buitenlandse Zaken van de landen in een gezamenlijke verklaring.

Iran roept ambassadeurs op matje

Iran dreigt met een "stevig antwoord" te komen op de herinvoering van de sancties. De ambassadeurs van Frankrijk, Duitsland en het VK zijn door het land op het matje geroepen.

Het Iraanse parlement komt vandaag achter gesloten deuren bijeen om zich te beraden op een reactie. President Pezeshkian zei vrijdag dat Iran niet van plan is uit het non-proliferatieverdrag te stappen. Daarin staat dat slechts vijf landen ter wereld kernwapens mogen hebben: de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Rusland en China.

De Verenigde Staten stapten in 2018 al uit het atoomakkoord. President Trump vond de afspraken daarin te vrijblijvend voor Iran en stelde nieuwe sancties in. Sindsdien heeft Iran de productie van verrijkt uranium opgevoerd, de grondstof die nodig is voor een kernwapen.

Wereldwijd leiderschap

De Amerikaanse buitenlandminister Rubio noemt de herinvoering van de VN-sancties "een daad van beslissend wereldwijd leiderschap". Ook hij zegt dat zijn hoop nog is gevestigd op diplomatie: "Maar voordat dat gebeurt, moet Iran eerst instemmen met directe gesprekken."

In juni brak er een korte oorlog uit tussen Israël en Iran. Dat begon met een Israëlische aanval op het Iraanse atoomprogramma. Niet veel later kwam er een bestand tussen de landen, maar sindsdien heeft Iran zich verder teruggetrokken uit het atoomakkoord.

Zo krijgen IAEA-inspecteurs geen toegang meer tot nucleaire installaties en worden er geen rapportages meer gestuurd over de hoeveelheid verrijkt uranium in het land. Eerder deze maand ondertekenden het IAEA en Iran nog wel een overeenkomst om weer te gaan samenwerken. Het is onduidelijk of die samenwerking standhoudt, nu de VN weer sancties heeft opgelegd.

Israël tevreden, Rusland niet

Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken noemt de herinvoering van de sancties "een belangrijke ontwikkeling". "Het doel is duidelijk: voorkomen dat Iran over kernwapens beschikt. De wereld moet alle middelen inzetten om dit te bereiken."

Maar Rusland, een van de weinige bondgenoten van Iran, noemt de stap van de VN "onwettig". Buitenlandminister Lavrov schreef gisteren al een brief aan VN-secretaris-generaal Guterres, waarin hij de sancties "een grote fout" noemt.

Voedselprijzen Iran omhoog

De heringevoerde strafmaatregelen omvatten onder meer een algemeen wapenembargo, een verbod op verdere uraniumverrijking en tal van sancties tegen personen en organisaties, waaronder het bevriezen van tegoeden.

De maatregelen die de VS al genomen hebben, hebben grote invloed op de Iraanse economie. Door de op handen zijnde VN-sancties daalde de Iraanse munt rial de laatste dagen al tot een dieptepunt. Volgens persbureau AP zijn de voedselprijzen daardoor hoger geworden.

De Iraanse buitenlandminister Araghchi zei in een toespraak dat de gevolgen van de nieuwe strafmaatregelen voor de bevolking zullen meevallen. "Het zal voor wat schade zorgen. Maar het wordt veel groter gepresenteerd dan het is. Ze proberen een monster te creëren om het Iraanse volk bang te maken."

Denemarken verbiedt alle civiele drones in het luchtruim tijdens een EU-top in Kopenhagen deze week. Dat heeft het ministerie van Transport bekendgemaakt. De burgerdrones mogen van maandag tot en met vrijdag niet de lucht in om "te voorkomen dat vijandelijke drones kunnen worden verward met civiele drones en vice versa", zegt het ministerie.

Denemarken is dit halfjaar voorzitter van de unie. De Europese leiders komen samen om te spreken over hun steun aan Oekraïne en de gezamenlijke defensiestrategie, mede in het licht van recente luchtruimschendingen door Russische drones en straaljagers.

Kopenhagen meldt ook dat er wederom drones zijn gespot boven verschillende bases van de Deense luchtmacht. Afgelopen week werden er meermaals drones gezien in het Deense luchtruim. Behalve de bases moesten ook de luchthavens van Kopenhagen en Aalborg urenlang dicht. De Europese Commissie gaat uit van Russische drones. Het Kremlin weerspreekt dit.

Moeilijke veiligheidssituatie

"We bevinden ons momenteel in een moeilijke veiligheidssituatie", zegt minister van Verkeer Danielsen. Met het verbod op burgerdronevluchten wil Kopenhagen onder meer de veiligheidsdiensten ontlasten.

"We moeten de best mogelijke werkomstandigheden garanderen voor onze strijdkrachten en de politie wanneer zij verantwoordelijk zijn voor de veiligheid tijdens de EU-top."

Uitbreiding NAVO-missie

Gisteren kondigde ook de NAVO aan dat het zijn aanwezigheid in de Oostzee zal uitbreiden. Er zullen een luchtverdedigingsfregat en andere militaire middelen worden ingezet.

Op het schenden van het verbod op burgerdronevluchten staat een boete of een celstraf van maximaal twee jaar. Uitzonderingen op het verbod kunnen alleen gemaakt worden "in zeer bijzondere" gevallen, maar Denemarken geeft niet aan wat die inhouden.

[Simone]’s AI assistant, dubbed Max Headbox, is a wakeword-triggered local AI agent capable of following instructions and doing simple tasks. It’s an experiment in many ways, but also a great …read more

In de stad Bautzen in het oosten van Duitsland is gistermiddag een acrobate om het leven gekomen tijdens een trapeze-act.

Voor de ogen van zo'n 80 tot 100 toeschouwers verloor ze op een hoogte van vijf meter haar evenwicht en viel uit de trapeze, schrijft Bild. Ze kwam in de piste terecht waar ze bewegingloos bleef liggen.

Het publiek, met daarin veel gezinnen met kinderen, reageerde ontzet en sommige toeschouwers vluchtten in paniek de circustent uit. Reddingsdiensten waren snel ter plaatse, maar de hulp kwam te laat voor de jonge circusartieste.

Crisisinterventieteam

Het publiek werd in de tent opgevangen door een crisisinterventieteam om de traumatische ervaring te helpen verwerken. Volgens de politie gaat het om een arbeidsongeval en is er geen aanwijzing voor nalatigheid door derden.

Circus Paul Busch bestaat sinds 1890. De voorstellingen omvatten naast acrobatiek ook paardendressuur, clownsacts, 'vliegende honden' en kamelendressuur.

In een flat in Rijswijk zijn vanmiddag meerdere explosies geweest. Een deel van de galerij is daardoor naar buiten geblazen. Er is niemand gewond geraakt.

Volgens een woordvoerder van de politie waren de bewoners toevallig niet thuis of al buiten.

Na de knal sloegen de vlammen naar buiten. Ook was er veel rook te zien:

De explosies vonden plaats op de vierde verdieping van het gebouw, dat twaalf etages telt. Bij de brand die direct uitbrak zijn ook omliggende woningen beschadigd. Hoe groot de schade is en of alle bewoners vandaag nog terug naar huis kunnen is nog niet bekend.

'Gigantische knal'

De 74-jarige Cees Nolles, die tegenover het gebouw woont, zegt tegen Omroep West dat hij tijdens het schillen van de aardappels werd opgeschrikt door "een gigantische knal". Daarna zag hij de vlammen naar buiten slaan. Ook was er geruime tijd veel rook te zien.

Ook buurvrouw Anneke van Harmelen (84) schrok van de knal. "Ik dacht aan oorlog", zegt ze. Ze belde na de eerste explosie direct met alarmnummer 112 en hoorde toen nog een knal. "De 112-centralist vroeg nog of er mensen binnen waren. Dat kon ik niet zien, want de gordijnen zaten dicht."

Johan Jongeneel woont in de flat waar de explosie plaatsvond. "Er zal nu wel een brandlucht in huis hangen", zegt hij in een reactie tegen de omroep. Maar dat kan hij ook goed relativeren: "Ik vind het voor de bewoners erger, een gezin met twee kinderen. Ze waren gelukkig niet thuis."

De oorzaak van de explosies wordt nog onderzocht.

De prijs voor het beste natuurboek gaat dit jaar naar Eva Meijer. Hun boek Muizenleven gaat over 25 laboratoriummuizen die de schrijver in huis nam. "Muizen zijn niet de dieren die mensen denken dat ze zijn."

De Natuurboekenprijs wordt voor de tweede keer uitgereikt, maar geldt als de opvolger van de Jan Wolkersprijs, die al sinds 2013 bestaat. Vijf boeken waren genomineerd en de winnaar werd vandaag bekendgemaakt in NPO Radio 1-programma Vroege Vogels.

De driekoppige jury koos unaniem voor Muizenleven. Volgens de jury is het boek niet alleen meeslepend en ontroerend, maar zet het de lezer aan het denken over onze omgang met de wereld, en wat wij van de natuur kunnen leren - als je er maar oog voor hebt.

Muizen met esthetisch besef

Meijer, die ook filosoof en singer-songwriter is, nam de muizen in huis via een adoptieproject voor labdieren en zag dat muizen heel goed op elkaar letten. "Ik was niet van plan over ze te schrijven. Maar door wat ik zag voelde ik me eigenlijk gedwongen."

"Muizen worden gezien als simpele wezentjes, met weinig gedachten of gevoel. Maar ze hebben hechte vriendschappen, ze begraven hun dode vrienden, sommige hebben een geweldig esthetisch besef en maken hele mooie bloemvormige slaapnesten. Mensen hebben een soort hardheid die ik bij muizen niet aantrof."

De schrijver hoopt dat hun boek mensen doet nadenken over de manier waarop we met dieren omgaan. "Er leven heel veel proefdieren in laboratoria. Maar als je een dier beter leert kennen, en gaat beschouwen als individu, dan is dat moeilijker te verteren."

Publieksprijs

Dit jaar is er ook voor het eerst een publieksprijs uitgereikt. Die ging naar Wildernis in eigen land van Jeroen Helmer. Hij is ecoloog en illustrator en laat in zijn boek zien hoe de natuur eruit kan zien als je haar de ruimte geeft.

De Natuurboekenprijs is een initiatief van natuurorganisatie LandschappenNL, de Volkskrant en Vroege Vogels. De winnaar krijgt 5000 euro en een kunstwerk van Raoul Deleo.

Een nieuw hotel met bijna 600 kamers tegenover het Centraal Station in Amsterdam is anderhalf jaar na de bouw nog steeds niet in gebruik. Buurtbewoners klagen over de leegstand en vragen zich af wat er aan de hand is.

Het Maritim Hotel is een van de laatste nieuwe hotels die nog in Amsterdam gebouwd mochten worden voor de hotelstop die in 2016 inging. Het pand telt 33 verdiepingen, bijna 600 kamers en heeft een congrescentrum voor 4500 bezoekers.

Er werd zo'n 500 miljoen euro neergelegd voor het plan en het hotel had in 2018 moeten openen. Door een conflict met de vorige aannemer werd dat met twee jaar uitgesteld naar 2020, maar ook met een nieuwe aannemer werd dat doel niet gehaald.

'Wachten op sleutels'

Directeur Caroline Receveur zegt dat het gebouw in Amsterdam-Noord al een jaar 'zo goed als klaar' is en dat ze wacht op de sleutels. Als ze die eenmaal heeft, kunnen ze volgens haar een maand later open. "Al het meubilair staat erin, maar moet nog worden rechtgezet."

Wat de precieze reden is dat er nu al ruim een jaar niets lijkt te gebeuren, wil niemand zeggen. Ook de projectontwikkelaar en aannemer houden de kaken stijf op elkaar. "Het is bijna af en vertraging kan gebeuren", zo luidt de algemene boodschap.

Volgens Receveur worden omwonenden maandelijks bijgepraat over de stand van zaken: "We organiseren een kerstmarkt, presentaties en andere voorlichting." Maar uit een rondvraag van lokale omroep AT5 blijken veel mensen daar niet van op de hoogte te zijn. "Ik heb nog nooit een flyer in de bus gezien", reageert een overbuurvrouw. "Ik zou het heel graag willen weten, maar het blijft me totaal onduidelijk."

Buurtbewoners hopen dat er snel iets verandert. "Het is een heel rare dode pukkel in een heerlijke, fantastische, mooie, levendige wijk", zegt een van de buurtbewoners tegen AT5. En: "Er is woningnood, en er staat hier een heel mooi groot gebouw leeg. Dat is best wel gek."

Voice assistants and smartphones are often the go-to interfaces for modern smart home systems. However, if you fancy more direct physical controls, you can go that route as well. To …read more