Meer meldingen van minderjarige slachtoffers van criminele uitbuiting
Het aantal meldingen van slachtoffers van mensenhandel in Nederland is opnieuw toegenomen. Er is vooral een toename van het aantal meldingen van arbeidsuitbuiting en van minderjarige slachtoffers van criminele uitbuiting.
Dat concludeert de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen op basis van de jaarcijfers van 2024. Vorig jaar werden er 944 slachtoffers van mensenhandel gemeld, in 2023 ging het om 868 meldingen. Die toename noemt Nationaal Rapporteur Conny Rijken "niet per se negatief".
"We hebben nu meer mensen in het vizier en kunnen zo ook meer mensen helpen", zegt Rijken. "We weten dat er in totaal zo'n 5000 slachtoffers van mensenhandel zijn". De meldingen vormen het bekende topje van de ijsberg. "Dat zeggen we al jaren. Mogelijk is dat nog een onderschatting ook", concludeert Rijken.
Criminele uitbuitingDe organisatie noemt de stijging van het aantal minderjarigen dat slachtoffer wordt van criminele uitbuiting opvallend. Het gaat dan om jongeren die bijvoorbeeld drugs smokkelen of de zogenoemde 'uithalers'. Het zijn ook de jongeren die explosieven plaatsen of hun pinpas ter beschikking stellen voor criminele doeleinden. Rijken: "We weten niet precies wat voor jongeren dat zijn, maar ze zijn in ieder geval vatbaar voor de mooie beloftes van dit soort netwerken. Om zo snel geld te verdienen."
NOS Stories sprak in 2024 met een jongen die werd gepakt met een bom in z'n tas:
Zo'n tachtig procent van de minderjarigen die slachtoffer worden van die criminele uitbuiting is Nederlands. Als het gaat om arbeidsuitbuiting ziet de Nationaal Rapporteur dat Oekraïners vaker in beeld komen als slachtoffer.
Een groep die ongrijpbaar is in de ogen van Rijken zijn de Latijns-Amerikaanse slachtoffers van seksuele uitbuiting. "We zien opnieuw een stijging bij deze groep. Mensen uit bijvoorbeeld Venezuela of Colombia willen uit die landen vertrekken en zijn kwetsbaar voor een aanbod dat te mooi is om waar te zijn", aldus Rijken.
Op zoek naar een beter leven, vallen ze ten prooi aan mensenhandelaren. "We zien in Nederland dat ze vaak in hotels of vakantiehuisjes worden uitgebuit. Ze zijn heel makkelijk verplaatsbaar. Daardoor krijgt de omgeving en de politie daar geen zicht op."
Aantal onderzoeken daaltHoewel de hoeveelheid meldingen dus juist toeneemt, daalt het aantal politieonderzoeken naar seksuele uitbuiting. In 2024 zakte dat naar 142, waar het voorheen nog rond de 170 lag.
In het licht van het hogere aantal meldingen noemt de Nationaal Rapporteur dat een zorgelijke ontwikkeling. Hoe dat precies komt, kan de organisatie niet zeggen. Rijken: "Het blijkt niet uit de cijfers, maar we horen verontrustende signalen van de politie dat ze capaciteitsproblemen hebben, waardoor zaken op de plank blijven liggen."